Je bedrijf overdragen aan derden of tóch binnen de familie?

'Met je familie moet je wandelen, niet handelen.' Een bekend gezegde en een veelgehoorde uitspraak van ondernemers die van plan zijn hun bedrijf aan derden te verkopen. Maar klopt dit gezegde eigenlijk wel? Afgaand op de vele succesvolle bedrijfsoverdrachten binnen de familie die ik heb mogen begeleiden kan ik maar één conclusie trekken: lang niet altijd.

ls je jouw bedrijf wil verkopen en dus voor deze keuze komt te staan, is het belangrijk om deze in ieder geval op basis van een goede afstemming te kunnen maken. Zoek dus goed uit wat je zelf wil, maar ook wat de dierbare mensen om je heen willen. Misschien blijkt overdracht binnen de familie onverwacht dan toch een optie te zijn. Gelukkig zijn de eerste drie fasen van de bedrijfsoverdracht aan derden of aan de familie vergelijkbaar. Je kunt deze fasen dus goed benutten om erachter te komen welke vorm van overdracht het meest geschikt is. 

De persoonlijke fase

Het begint uiteraard bij jou, de ondernemer, zelf. Zoek daarom in deze fase goed uit wat jouw persoonlijke wensen zijn en wat je gevoel is bij de overdracht van het bedrijf. Doet het ergens pijn als het bedrijf straks uit de familie gaat? Of brengt het juist de rust waar je naar op zoek bent? 

Het is ook belangrijk om hierover te communiceren met alle betrokkenen. Pas als je iedereen hebt gehoord, weet je zeker dat je geen onjuiste aannames maakt. Veel praten is dus de oplossing, maar dit is niet altijd even gemakkelijk. Want hoe weet je zeker dat je het 'echte' antwoord krijgt, als je vraagt of je zoon/dochter het bedrijf wil overnemen? Een externe adviseur kan hierbij een sleutelrol vervullen, door vanuit een objectieve rol de gesprekken (zowel één-op-één als gezamenlijk) te leiden en de echte antwoorden boven tafel te krijgen.

De financiële fase

Bedenk in deze fase hoe jouw leven ná het ondernemerschap eruit moet zien en welk financieel plaatje daarbij hoort. Misschien wil je nog die gewenste wereldreis maken of heb je andere plannen waar veel geld voor nodig is. In dat geval kan het verstandig zijn om je bedrijf voor een zo hoog mogelijke prijs aan externen te verkopen. Heb je niet zoveel geld nodig en hoef je niet de hoofdprijs voor je bedrijf te krijgen? Dan kun je er ook voor kiezen om het bedrijf voordelig over te dragen aan je kinderen. Hier zijn speciale fiscaliteiten voor, zoals de BOR-regeling.

De bedrijfsmatige fase

Niet alleen jij, maar ook je bedrijf zelf moet klaar zijn voor de overdracht. Is het bedrijf kant-en-klaar en gereed om te verkopen? Dan kun je al vrij snel de markt op het verkoopproces starten. Maar misschien moet er juist nog veel gebeuren om tot een optimale verkoop te kunnen komen. Dan is het verstandig om het bedrijf nog een tijdje in (familie-)bezit te houden en eerst deze zaken aan te pakken. Door een bedrijfswaardering uit te laten voeren kom je erachter waar de echte waarde van het bedrijf zit én aan welke aspecten je nog kunt werken om je onderneming in optima forma aan het verkoopproces te laten beginnen.

Begin op tijd!

Welke keuze je ook gaat maken, het is in alle gevallen belangrijk om op tijd te beginnen met de overdracht van je bedrijf. Het klinkt misschien nog erg ver-van-je-bed, maar 10 jaar voor het daadwerkelijke moment van overdracht is echt niets extreems. Je bedrijf overdragen doe je maar één keer, dus neem de tijd om dit traject zorgvuldig aan te pakken. Alleen dan krijg je straks tevreden terug op de overdracht van je bedrijf.