Je wilt jouw machinefabriek verkopen? Dan is het goed om te weten hoe de overnamemarkt op het gebied van machinefabrieken eruit ziet. De wereldwijde positie van Nederlandse bedrijven in de groeiende eindmarkten hightech, medische en voeding is sterk, wat een positief effect kan hebben op het aantal (internationale) overnames.
Het aantal fusies en overnames van machinefabrieken is al jaren vrij stabiel. In 2020 en 2021 wisselden ruim vijftig machinefabrieken van eigenaar en ook voor 2022 verwacht het Centraal Bureau voor de Statistiek niet hele grote veranderingen. De drang naar schaalvergroting zal de komende jaren alleen maar groter worden.
Er zijn vele manieren om een bedrijf te waarderen. Een veelgebruikte methode om de waarde van een bedrijf uit te drukken is “een factor x de bruto jaarwinst”. Deze factor wordt ook wel multiple genoemd en een andere aanduiding voor bruto jaarwinst is EBITDA (Earnings Before Interest Taxes Depreciation and Amortisation).
In de industrie en productie - de branche waartoe machinefabrieken behoren - geldt volgens de Brookz Overname Barometer op dit moment een EBITDA van 5,30. Dat betekent dat een machinefabriek gemiddeld wordt gewaardeerd op 5,30 x EBITDA. De gemiddelde EBITDA-multiple over alle sectoren in het MKB is 4,85.
De waardering van een bedrijf is vaak het startpunt voor de onderhandelingen tussen koper en verkoper. De uitkomst van deze onderhandelingen is de uiteindelijke verkoopprijs. Waardering en prijs zijn dus twee verschillende grootheden. Naast de waardering wordt de prijs ook bepaald door eventuele schaarste op de markt, onderhandelingsmacht van de partijen, de strategische waarde van het bedrijf voor de koper en mogelijke synergie-effecten voor de koper (kostenbesparingen, inkoopvoordelen).
Doe de berekeningDe industrie werd tijdens de coronacrisis vroeg geraakt in de toeleveringsketen. Er was een productieafname van 5,5% zichtbaar volgens ING, maar begin 2021 trok volgens ABN Amro de vraag en de productie weer aan. Bovendien is de industrie dit jaar optimistischer over de vraag dan voor corona, maar de hoge prijs van grondstoffen kan nog wel eens roet in het eten gooien.
In cijfers weergegeven zag het aantal machinefabrieken er in 2021 als volgt uit (CBS):
Een aantal trends en ontwikkelingen zorgen de komende jaren onvermijdelijk tot veranderingen, maar bieden de machine-industrie ook veel groei- en overnamekansen:
De robotisering biedt volop kansen. Krachtigere chips, sensortechnologie, adaptieve software en verbeterde vision-technieken maken robots slimmer, flexibeler, gebruiksvriendelijker en goedkoper. Nieuwe slimmere productietechnieken faciliteren de mogelijkheden om steeds kleinere series ‘geautomatiseerd’ te produceren. Hierdoor worden bedrijven productiever en biedt het machinefabrieken tal van kansen om afzetmarkten te verruimen en strategisch andere posities in te nemen.
Machinebouwbedrijven lopen veelal achter op het vlak van duurzaamheid en circulariteit, maar hier en daar komt er verandering in, aldus Rabobank. Duurzame producten zijn steeds belangrijker en de overheid stelt ook steeds strengere duurzaamheidseisen. Er bestaan voldoende methodes om te verduurzamen, zoals onderhoud uitvoeren met behulp van sensoren en meer via online kanalen opereren. Dat de industrie de grootste uitstoter is, vergroot de noodzaak van het zoeken naar duurzame oplossingen. Een innovatieve warmteopslagsysteem is een voorbeeld van zo’n oplossing.
Machinefabrieken halen steeds meer omzet uit dienstverlening en minder uit traditionele verkoop. Service is niet langer een kostenpost, maar een mogelijkheid om afnemers beter van dienst te zijn en extra omzet te genereren. Diensten als onderhoud-op-afstand en voorspelbaar onderhoud zijn hier voorbeelden van. Verhuur, lease en pay-per-use zijn verdienmodellen die zich op service concentreren. Afnemers betalen per maand of draaiuur en onderhoud zit bij de prijs inbegrepen. Hiermee kunnen machinebouwers een lock-in met hun afnemers creëren.