Faillissement: wat houdt het in? En hoe voorkom je het?

Teruglopende orders van klanten, cashflow-problemen door slecht-betalende debiteuren of falend management. Soms hebben ondernemers in het midden- en kleinbedrijf moeite om het hoofd boven water te houden.

We behandelen de stappen waar een bedrijf in problemen zich in kan bevinden: corporate recovery, bijzonder beheer, faillissement en doorstart.

Corporate recovery

Als het vijf voor twaalf is, kun je als ondernemer een corporate recovery-bureau in de arm nemen. Zodra de financiële gezondheid van een onderneming richting een kritiek punt daalt, worden deze bedrijvendokters ingeschakeld. Corporate recovery, ook wel herstructurering genoemd, is er op gericht om bedrijven die in financieel zwaar weer (dreigen te) komen, er weer bovenop te helpen.

Vaak wordt dit gevaar als eerste gesignaleerd door de huisbank. De meeste ondernemers hebben een lening bij een bank lopen. Zodra de bank merkt dat de ondernemer niet meer aan zijn rente- en aflossingsverplichtingen kan voldoen, gaat het alarm af bij de bank. Dan wordt het schrikbeeld van iedere ondernemer waarheid: zijn dossier wordt door zijn vaste relatiemanager overgedragen aan de afdeling bijzonder beheer.

Bijzonder beheer

Wanneer de bank denkt dat een ondernemer niet meer aan zijn rente- en aflossingsverplichtingen kan voldoen, wordt het bedrijf een ‘risico’ voor de bank. Het dossier van de onderneming wordt dan door de lokale vestiging overgedragen aan de centrale afdeling bijzonder beheer. Deze afdeling maakt een eerste analyse van het bedrijf, waaruit blijkt of de onderneming nog te redden valt door herstructurering (fase 1) of dat het bedrijf afstevent op een faillissement (fase 2). Het gedrag van de bank verschilt aanzienlijk bij deze twee fasen. 

Fase 1: herstructurering 

In dit scenario lopen de belangen van de ondernemer en de bank parallel; beide partijen willen door middel van herstructurering een uiteindelijk faillissement afwenden. In deze fase is er nog (voldoende) tijd om het bedrijf te revitaliseren. De betrokkenheid van de bank intensiveert, er wordt om meer rapportages gevraagd en er wordt een financieel goed onderbouwd herstelplan geëist. In dit stadium schakelt de afdeling bijzonder beheer vaak externe specialisten in om dit traject te begeleiden. 

Fase 2: faillissement 

Maar soms is het tij niet meer te keren en beland je in fase 2. In deze fase is het ieder voor zich. De belangen van de ondernemer en de bank lopen uiteen; de ondernemer wil zijn bedrijf van de ondergang redden, maar feitelijk heeft de bank er geen vertrouwen meer in dat het bedrijf er financieel bovenop komt, zelfs niet met het herstelplan. Achter de schermen probeert de bank de schade van haar kredietverlening te beperken. De bank stuurt aan op een formele kredietopzegging om haar eigen verlies in te perken. Een kredietopzegging betekent echter niet dat de bank een faillissement voor het bedrijf aanvraagt, maar is puur damage controle op haar eigen kredietverlening. 

Kun je een faillissement afwenden?

Corporate recovery bureaus zijn erop gericht om faillissement af te wenden. Hoewel de bank als snel signalen van een moeilijke periode opmerkt en schadebeperkende maatregelen zal inzetten, hoeft dit niet het einde van je bedrijf te betekenen. Iedere ondernemer kent ups en downs. Zie jij toekomstperspectief in je bedrijf, maar zit het financieel gewoon even tegen? 

Uitstel van betaling

Er bestaan mogelijkheden om faillissement te voorkomen door bijvoorbeeld een surseance van betaling aan te vragen. Op die manier kun je voor een periode van 1,5 jaar betalingsuitstel aanvragen. Een andere mogelijkheid is gebruikmaken van de Wet Homologatie Onderhands Akkoord (WHOA). Via deze wet kun je onderhands afspraken maken met schuldeisers en na akkoord van de rechtbank op die manier betalingsuitstel voor elkaar krijgen. Besef je wel goed dat je niet onder de schulden uitkomt, hoe verder je ze wegschuift, hoe groter de schuldenstapel wordt. 

Doorstartkrediet

De WHOA biedt nog een mooie optie als niet alle schuldeisers akkoord gaan met betalingsuitstel, namelijk een Time Out Arrangement. Onder de TOA kun je bijvoorbeeld een doorstartkrediet aanvragen, waarmee de kans op een succesvolle voortzetting van je onderneming toeneemt. 

Is het voor alle mogelijke opties al te laat en zit je met je handen in het haar? Dan kun je nog proberen om je bedrijf te verkopen. Je weet nooit of er iemand wel heil in ziet. En anders is er soms echt geen andere uitweg dan faillissement aan te vragen.