Een failliet bedrijf van een curator kopen kent nogal wat haken en ogen. Maar misschien biedt het juist kansen voor jouw positie in de markt. Want door zo’n onderneming te kopen kan jouw bedrijf misschien eindelijk die niche-klanten bedienen of kun je voor een relatief 'zacht prijsje' een technologie en personeelsbestand opkopen.
Als een bedrijf uiteindelijk failliet wordt verklaard, dan bestaat de mogelijkheid voor ondernemers en investeerders om zo’n bedrijf te kopen. Een bedrijf kopen uit een faillissement vergt om een specifieke aanpak. Zo kun je de boedel uit een faillissement kopen, een deel van de boedel kopen op een veiling of het gehele bedrijf kopen van de curator.
Curator
Een curator (veelal een advocaat) wordt door de rechtbank aangewezen op het moment dat een bedrijf failliet wordt verklaard. De curator moet ervoor zorgen dat het faillissement goed verloopt en dat de schuldeisers zoveel mogelijk krijgen waar ze recht op hebben.
In het algemeen zal een curator eerst proberen de gefailleerde onderneming geheel of gedeeltelijk going concern over te dragen, omdat dan de hoogste prijs kan worden gerealiseerd. Dit noemen we een doorstart. Pas als een algehele doorstart niet mogelijk is, zal een curator onderdelen van de onderneming of losse activa willen verkopen.
Doorstart
Bij een overname uit faillissement koop je alleen activa van de failliete onderneming, zoals de bedrijfsinventaris, de bedrijfsmiddelen, de voorraden, de vorderingen en/of de goodwill (handelsnaam, domeinnaam, klantenbestand). De schulden worden hierin niet overgenomen. Een curator zal een doorstart zo snel mogelijk willen afwikkelen. Hoe langer het namelijk duurt, hoe meer de waarde van het bedrijf daalt.
Bieding
Bij een gefailleerd bedrijf zal de curator een bidbook opstellen. In dit informatiedocument zal de meest relevante en meest recente informatie over het bedrijf zijn opgenomen, waaronder een overzicht van de aanwezige inventaris, bedrijfsmiddelen, voorraden, omzet- en kostengegevens en informatie over werknemers.
Geïnteresseerde kopers zullen haast moeten maken, vanwege de snelheid die de curator in het proces wil houden, om een bod uit te brengen. Als er veel geïnteresseerden zijn, houdt een curator vaak meerdere biedingsronden. Met de geïnteresseerden die de beste (voorlopige) bieding hebben gedaan, treedt de curator verder in onderhandeling.
Waarom zou je een failliet bedrijf kopen?
Een bedrijf is immers niet voor niets failliet gegaan. Maar daar zijn de meningen over verdeeld. Een bedrijf kan een heel goed toekomstperspectief hebben, maar door mismanagement of wurgcontracten onvermijdelijk op faillissement afkoersen.
Soms loont het juist om een failliete onderneming aan te kopen en deze onder een nieuwe frisse naam opnieuw te laten starten. Of misschien is de inventaris van het bedrijf juist perfect voor de uitbreiding van je eigen bedrijf. Doe gedegen onderzoek voor je besluit een failliet bedrijf te kopen. Due diligence en juridisch advies inwinnen is daarvoor geen overbodige luxe.
10 tips om failliet bedrijf te kopen
Een failliet bedrijf overnemen van een curator brengt wel de nodige uitdagingen met zich mee. Daarom 10 tips waar je aan moet denken bij een failliet bedrijf overnemen van een curator:
- Doel van de overname
- Heeft het bedrijf toekomstperspectief?
- Onderzoek, onderzoek, onderzoek!
- Regel je financiering
- Wees er tijdig bij
- Start met minimale kostenstructuur
- Personeel behouden
- Is er nog vertrouwen?
- Evalueer
- Neem de tijd
1. Doel van de overname
Zoals gezegd is het overnemen van een failliete onderneming ingewikkeld. Dat heeft er vooral mee te maken dat een curator de belangen van de crediteuren zo goed mogelijk wil behartigen. En daarbij gaat het meestal om geld. Als koper sta je naast de zijlijn. Nu is het wel zo dat een curator een doorstart zal nastreven, omdat dit doorgaans de hoogste opbrengsten realiseert.
Het is van belang dat je bepaalt of deze onderneming echt binnen jouw bedrijfsstrategie past. Want het faillissement van een onderneming is vaak te wijten aan wanbeleid. Beleid dat in alle lagen van de organisatie is verweven, en wat je met een overname niet één, twee, drie hebt gereorganiseerd. Een dergelijke overname is daarom alleen te adviseren als het echt binnen jouw bedrijfsstrategie past.
2. Heeft het bedrijf toekomstperspectief?
In lijn met tip 1 is het van belang het toekomstperspectief van een bedrijf goed te onderzoeken. Staar je niet blind op dat ene product van je concurrent, maar kijk naar de cijfers. Wat biedt deze onderneming jouw bedrijf? En is dat het ‘redden’ van de gefailleerde onderneming waard? Kijk drie jaar vooruit en weeg dan af of je de uitdaging van de overname aangaat.
3. Onderzoek, onderzoek, onderzoek!
Goed, je hebt nu al bekeken of het bedrijf past binnen jouw bedrijfsstrategie en of je dit op de lange termijn aan zou durven. Dan is het nu hoog tijd voor een diepgaand onderzoek. Verdiep je in de branche, in het bedrijf en duikel alle informatie op die je maar kunt vinden. Laat je goed adviseren door deskundigen over de inhoud van de overname en de juridische afwikkeling.
4. Regel je financiering
Een gefailleerde onderneming uit het slop trekken en weer rendabel maken gaat niet zomaar, dit kost tijd. Tijd om de omzet, en daarmee de cashflow, weer op orde te krijgen. Laat je bij het opstellen van de investeringsbegroting daarom goed adviseren door een financieel specialist.
5. Wees er tijdig bij
Na grondig onderzoek stel je vast 'ja, ik ga een failliet bedrijf overnemen van de curator'. Dan is het nu wel tijd om wat haast te maken. Haastige spoed is zelden goed, maar met een grondige voorbereiding kun jij je nu haast veroorloven. Een curator stelt namelijk een bidbook op, waarin alle meest recente informatie van het bedrijf is opgenomen. Op basis van dit bidbook kunnen geïnteresseerden een bod doen.
En zoals al eerder gezegd, behartigt een curator de belangen van de crediteuren. Zij willen hun geld zien, en het liefst vandaag nog. Het kan voorkomen dat meerdere biedingsronden plaatsvinden, afhankelijk van het aantal biedingen. Het beste bod is uiteindelijk het winnende bod.
6. Start met minimale kostenstructuur
Afhankelijk van het bedrijf, de marktpositie en het toekomstperspectief, is het verstandig om alleen over te nemen wat echt nodig is. Schrap zoveel mogelijk ‘overbodige’ ballast. Waarom? Omdat je als doorstarter doorgaans hogere kosten hebt dan een reguliere overname. Dat heeft te maken met een bankgarantie die een curator vaak eist en het feit dat leveranciers bij een doorstart vooraf betaald willen worden.
7. Personeel behouden
De minimale kostenstructuur heeft invloed op je payroll. Want het liefst zou je alleen de medewerkers mee overnemen, die jij op dat moment nodig hebt. Bij overname van een onderneming gaat personeel wettelijk gezien in dienst bij de nieuwe werkgever, tenzij het een overname van een gefailleerde onderneming betreft. Als koper van het bedrijf heb je hierin dus vrije keuze. Let wel even op als jij het bedrijf doorstart, dat je eerder failliet hebt laten verklaren. Personeel kan dan verzet tegen het ontslag aantekenen.
8. Is er nog vertrouwen?
Of je een bedrijf kunt redden, hangt niet alleen af van de nieuwe wind die er gaat waaien. Een faillissement kan klanten, personeel en leveranciers behoorlijk rauw op hun dak vallen. Soms worden zij van de ene op de andere dag geconfronteerd met het nieuws dat ze niet krijgen waarvoor ze betaald hebben of dat hun baan op de tocht staat. Dit levert een behoorlijke deuk in het vertrouwen op. Het is aan jou als nieuwe eigenaar de uitdaging om dit vertrouwen te herstellen en om mensen weer uit de wachtstand te halen. Tijd heelt alle wonden, maar wees duidelijk over de nieuwe situatie en verwachtingen.
9. Evalueer
Hoewel je voor het toekomstperspectief van je bedrijf 3 jaar vooruit keek in tip 2, kun je vaak na een half jaar of driekwart jaar ook al wel zeggen of de doorstart zijn vruchten afwerpt. Loopt het dan nog niet zoals het zou moeten zijn, evalueer het proces en inventariseer de knelpunten. Wellicht is het tijd voor aanvullende acties.
10. Neem de tijd
Het overnemen van een gefailleerde ondernemen kan aanvoelen als een rollercoaster. Er liggen kansen om jouw bedrijf relatief voordelig uit te breiden en je moet snel keuzes maken om die kans te grijpen. Hoewel je weinig tijd hebt om dit rationeel allemaal te bevatten, zegt gevoel vaak ook een hoop. Luister dus zowel naar je hoofd als je hart. En neem na je besluit de tijd om alles goed op de rit te krijgen!
