Sinds de uitzonderlijke hoge inflatie van gemiddeld 10% in 2022 (bron: CBS) heeft het onderwerp veel aandacht gekregen. Inflatie heeft gevolgen voor de waardering van een onderneming.
Voor ondernemers en directeur-grootaandeelhouders (DGA's) is het van cruciaal belang om de impact van inflatie te begrijpen, omdat dit invloed kan hebben op zowel de prestaties als de waardering van hun bedrijf.
Wat is inflatie?
Inflatie verwijst naar de algemene stijging van prijzen van goederen en diensten over een bepaalde periode. Een stijgende inflatie vermindert de koopkracht van geld, wat betekent dat een euro vandaag relatief gezien minder waard is dan een euro in de toekomst.
Invloed op de kasstromen
Een van de meest directe effecten van inflatie op een onderneming is de invloed op de (toekomstige) kasstromen. Hoge inflatie leidt tot hogere operationele kosten, zoals kosten voor grondstoffen, lonen en energie. Deze stijgende kosten kunnen de winstgevendheid van een onderneming onder druk zetten, tenzij deze hogere kosten doorberekend kunnen worden aan de klanten.
Het geheel doorbelasten van hogere kosten is echter niet altijd mogelijk, dit is afhankelijk van de marktdynamiek of door overeengekomen (meerjarige) afspraken ten aanzien van de inkoopprijzen.
Invloed op de disconteringsvoet
De disconteringsvoet, die wordt gebruikt bij de berekening van de contante waarde van toekomstige kasstromen, is eveneens gevoelig voor inflatie. Hogere inflatie leidt doorgaans tot hogere rentevoeten, dit heeft iedereen ook kunnen zien bij de verhogingen van de ECB. Dit resulteert in een hogere disconteringsvoet, wat de huidige waarde van toekomstige kasstromen verlaagt. Een hogere disconteringsvoet impliceert een lagere waardering van de onderneming.
Invloed op schulden en kapitaalstructuur
Voor ondernemingen met aanzienlijke schulden kan inflatie een gemengd effect hebben. Aan de ene kant kan inflatie de reële waarde van vaste schuldbetalingen verminderen, wat voordelig kan zijn voor de schuldenaar.
Aan de andere kant kunnen stijgende rentevoeten als gevolg van inflatie leiden tot hogere rentelasten voor bestaande leningen met variabele rentevoeten of in het geval van een nieuwe rentevaste periode van uitstaande schulden. Hogere rentelasten kunnen de kasstromen, en daarmee de waardering van de onderneming, negatief beïnvloeden.
Strategische aanpassingen
Om de impact van inflatie te beheersen kunnen ondernemers en DGA's verschillende strategieën overwegen:
Analyse en rationalisatie: Een (hernieuwde) analyse op de verschillende product- en dienstengroepen kunnen inzichten verschaffen ten aanzien van het totale verdienmodel. Bepaalde groepen verdienen wellicht meer aandacht, terwijl het ook raadzaam kan zijn om met bepaalde activiteiten te stoppen of hierbij scherper te sturen op de winstbijdrage.
Prijsstrategie: Prijsaanpassingen doorvoeren om de hogere kosten te compenseren. Uiteraard dient goed zicht te zijn of de klantvraag hierdoor niet (significant) verminderd.
Kostenbeheer: Proactieve maatregelen nemen om brutomarges te optimaliseren, bijvoorbeeld door goedkopere leveranciers te zoeken, of de operationele kosten onder controle te houden, bijvoorbeeld door efficiëntere processen te implementeren of alternatieve, goedkopere leveranciers te zoeken.
Werkkapitaaloptimalisatie: Dit zal zorgen voor lagere rentekosten (door lager kapitaalbeslag) maar kan ook bijdragen dat er minder opslag/handelskosten zijn. Daarbij is een goede sturing op het werkkapitaal wenselijk om toekomstige groei gecontroleerd te kunnen realiseren.
Conclusie
Inflatie heeft een significante invloed op de waardering van een onderneming, voornamelijk door de effecten op kasstromen, disconteringsvoeten en rentelasten. Voor ondernemers en DGA's is het essentieel om zich bewust te zijn van de verschillende effecten van inflatie, zodat zij strategische maatregelen kunnen nemen om de nadelige effecten van inflatie te mitigeren.
Door onder andere proactief te analyseren, prijsstrategieën te ontwikkelen en door te voeren, kostenbeheersing en werkkapitaal te optimaliseren, kunnen bedrijven zich beter positioneren om de uitdagingen van een inflatoire omgeving het hoofd te bieden en hun waarde te behouden of zelfs te vergroten.
