Management buy-out [MBO]: Wat is het? En waar op letten?

Bij een management buy-out (MBO) wordt het bedrijf overgedragen aan één of meerdere werknemers binnen de onderneming. Vaak gaat het om de tweede man, een manager die de leiding heeft over een divisie van de onderneming of het huidige managementteam (het tweede echelon).

Wanneer er meerdere aandeelhouders binnen een bedrijf zijn, dan kan één van de andere aandeelhouders de koper zijn. Soms noodgedwongen, vanwege een conflictsituatie tussen aandeelhouders. Vaak worden er in de aandeelhoudersovereenkomst allerlei bepalingen opgenomen over hoe te handelen tijdens dit soort situaties.

Lange tijd leek een MBO alleen voorbehouden aan grote bedrijven. Daarbij werd dan een verlieslijdend onderdeel of een onderdeel dat niet meer tot de kernactiviteiten behoort, afgestoten en verkocht aan het zittende management. maar tegenwoordig is een management buy-out ook voor MKB-bedrijven steeds vaker een reële optie.

Familieopvolging

Een speciale vorm van een management buy-out is de overdracht van het bedrijf binnen de familie. De zoon, dochter, neef, nicht of ander familielid is vaak al werkzaam binnen het bedrijf of doet ervaring op bij een andere onderneming om later terug te keren als opvolger. Hoewel het vroeger vanzelfsprekend was dat (één van de) kinderen het familiebedrijf overnam, is er tegenwoordig steeds minder interesse voor familieopvolging. De nieuwe generatie ondernemers start liever zelf een bedrijf dan in de voetstappen van de 'oude heer' te treden.

Bedrijfsoverdracht binnen de familie is waarschijnlijk de meest complexe vorm van een bedrijfsverkoop. Omdat zakelijke en persoonlijke relaties door elkaar heen lopen en de hele familie er in feite bij betrokken wordt, is er vaak sprake van een emotioneel mijnenveld. Uiteindelijk gaat het er om dat er een transactie komt die goed is voor de hele familie, waar de overdrager, de overnemer(s) en de overige familieleden zich nu en in de toekomst goed bij voelen. Als de bedrijfsoverdracht om wat voor reden dan ook strandt, kan dat tot onherstelbare schade leiden binnen de familie.

Voor- en nadelen management buy-out

Dit zijn de voor- en nadelen van een management.

Wernemer

+ Relatie tussen koper en verkoper

+ Werknemer kent bedrijf, klanten en leveranciers

+ vaak snellere bedrijfsoverdracht

- Goede werknemer niet altijd goede ondernemer

- Beperkte financiële (eigen) middelen

- Ontevreden werknemer na mislukte overdracht

Familielid

+ Continuïteit van bedrijf gewaarborgd

+ Relatie tussen koper en verkoper

+ Voorbereiding opvolging kan vroeg beginnen

- Geen objectieve beoordeling van kwaliteiten opvolger

- Doorgaans lagere verkoopprijs

- Onrust binnen familie na mislukte overdracht