Bedrijf verkopen aan kind

Als je jarenlang hebt gewerkt aan jouw bedrijf, dan wil je dat het wordt overgedragen aan de juiste persoon. En aan wie kan jou nu beter opvolgen dan je eigen kind?

Bedrijfsopvolging is tegenwoordig een lastig topic, want kinderen zitten steeds vaker niet meer te wachten op het familiebedrijf. Zit jouw kroost er wel op te wachten, dan lees je hier hoe je jouw bedrijf zo gunstig mogelijk kan verkopen aan je kind. 

Om te beginnen is het essentieel om te beseffen dat er veel emoties bij komen kijken. Dat is logisch, maar niet per se bevorderlijk voor de overdracht van de onderneming. Zorg ervoor dat je een goede adviseur aan je zijde hebt, zodat beide partijen met een goed gevoel het proces ingaan en uitkomen. 

Waarom een marktconforme prijs zo belangrijk is

Bij het overdragen van een bedrijf aan je kind is het van cruciaal belang om een marktconforme prijs vast te stellen. De prijs van de aandelen moet overeenkomen met het tarief dat een onafhankelijke derde ervoor zou willen neertellen. Het vaststellen van een marktconforme prijs is om meerdere reden enorm belangrijk: 

• Fiscale gevolgen: Het hanteren van een niet-marktconforme prijs kan leiden tot fiscale problemen. De Belastingdienst kan oordelen dat er sprake is van een schenking, waardoor schenkbelasting verschuldigd is;
• Financiële stabiliteit: Een marktconforme prijs zorgt voor financiële stabiliteit en zekerheid voor jou en je kind. Je ontvangt een eerlijke prijs voor je bedrijf, terwijl jouw kind niet wordt opgezadeld met een onrealistische schuld;
• Zakelijke verhoudingen: Het vaststellen van een marktconforme prijs helpt om de zakelijke relatie tussen familieleden gezond te houden. Het voorkomt dat één van de partijen het gevoel krijgt benadeeld te zijn in de overeenkomst.

Om een marktconforme prijs te bepalen, schakel je bij voorkeur een onafhankelijke waarderingsexpert in. Deze professional houdt rekening met verschillende factoren, zoals de financiële situatie van het bedrijf, de marktomstandigheden en toekomstige groeimogelijkheden.

Wil je daadwerkelijk jouw bedrijf verkopen aan je kind, dan heb je diverse opties: 

[1] Draag een BV over aan je kind

Wil je een BV overdragen aan je zoon of dochter, dan zijn er diverse stappen die je moet doorlopen:

• Overdracht van de aandelen - de overdracht van een BV gebeurt door middel van het overdragen van aandelen. Dit kan alleen maar gerealiseerd worden via een notariële akte, dus zowel jij als jouw kind moet bij de notaris aanwezig zijn om het eigendom over te dragen;
• Financiële en fiscale overdracht - de overdracht van aandelen brengt fiscale gevolgen met zich mee, zoals de overdrachtsbelasting of inkomstenbelasting. Het is wel zo slim om hier een adviseur voor in te huren, zodat je geen missers met verstrekkende gevolgen veroorzaakt;
• Managementoverdracht - de laatste stap is het overdragen van het management, wat nogal wat voeten in de aarde kan hebben. Jouw kind krijgt nu de verantwoordelijkheid over het bedrijf, waarbij een goede voorbereiding essentieel is.  

Voordelen

• Continuïteit: door je bedrijf aan je kind te verkopen, zorg je voor continuïteit en een naadloze overgang in de bedrijfsvoering.
• Emotionele waarde: je bedrijf overdragen aan je zoon of dochter gaat ongetwijfeld gepaard met gevoelens als trots en voldoening. Je weet nu zeker dat je levenswerk in goede handen is!
• Financiële zekerheid: de verkoop van je bedrijf kan financiële zekerheid bieden voor je pensioen én voor je kind. 

Nadelen

• Potentiële familieconflicten: hier gaan we maar niet vanuit, maar het is natuurlijk wel een optie. Overdracht naar een kind kan bepaalde discussies of spanningen in de familie veroorzaken, helemaal als je meerdere geïnteresseerde kinderen hebt.
• Beperkte verkoopopties: door te kiezen voor deze vorm van overdracht, sluit je andere - misschien meer lucratieve - verkoopmogelijkheden uit.

[2] Draag jouw eenmanszaak over op je kind

Sta jij op het punt om jouw eenmanszaak over te dragen op je kind, dan ben je op een belangrijk punt in het bestaan van je onderneming aangekomen. Bij de overdracht draag je alles over aan je kind, waaronder bezittingen, schulden en verplichtingen. Om deze transactie legaal te laten verlopen, zul je goed moeten kijken naar de vereisten van de Belastingdienst. Er komt een officiële bedrijfswaardering bij kijken en jouw kind financiert de koopsom met eigen of vreemde middelen.

Voordelen

• Continuïteit: door je bedrijf aan je kind te verkopen, zorg je voor continuïteit en een naadloze overgang in de bedrijfsvoering én behoud je het klantenbestand.
• Emotionele waarde: je bedrijf overdragen aan je zoon of dochter gaat ongetwijfeld gepaard met gevoelens als trots en voldoening. Je weet nu zeker dat je levenswerk wordt voortgezet door je eigen kroost.
• Geen complexe aandelenoverdracht: in tegenstelling tot het overdragen van een BV, is een eenmanszaak betrekkelijk eenvoudiger om over te dragen. Je omzeilt de aandelenoverdracht en een bezoek aan de notaris.

Nadelen

• Persoonlijke aansprakelijkheid: een eenmanszaak is geen juridische entiteit, dus je kind wordt na de overdracht belast met de persoonlijke aansprakelijkheid voor schulden en verplichtingen.
• Potentiële familieconflicten: net als bij een BV en VOF kan ook een eenmanszaak familiespanningen teweegbrengen. 
• Beperkte verkoopopties: door te kiezen voor deze vorm van overdracht, sluit je andere - misschien meer lucratieve - verkoopmogelijkheden uit.

[3] Ouders dragen VOF over op kind, waardoor de bedrijfsvorm transformeert in eenmanszaak 

Dit kan een optie zijn, maar er kan natuurlijk ook gekozen worden voor VOF op VOF, wanneer je nageslacht samen met iemand in het bedrijf komt te staan. Het voordeel van deze optie is dat je samen kan groeien in het proces, terwijl de fiscale voordelen al voor je zoon of dochter worden gereserveerd. Een voordeel is onder andere de warme overdracht, maar natuurlijk op papier ook de geruisloze doorschuiving. 

Voordelen

• Continuïteit: bij de overdracht van de eenmanszaak en bv noemende we dit punt al, maar ook bij een VOF is het gewoon weer van toepassing. De klanten blijven hun bekende product of dienst gebruiken en alles blijft gewoon doorlopen, zoals gewend.
• Emotionele waarde: ouders zijn vaak enorm trots als hun kind het familiebedrijf voortzet. Wat is er mooier dan je kind je ‘andere kind’ te laten groeien en bloeien?
• Flexibiliteit: een VOF brengt veel minder wettelijke formaliteiten met zich mee dan een bv. Er zijn ook minder beperkingen bij de overdracht van eigendom en het aangaan van nieuwe partnerschappen.

Nadelen

• Persoonlijke aansprakelijkheid: in een VOF zijn de vennoten hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden van het bedrijf. Bij de overdracht op je kind moet je niet uit het oog verliezen dat hij of zij nu ook aansprakelijk wordt voor eventuele schulden en verplichtingen van het bedrijf.
• Potentiële familieconflicten: heb je meerdere kinderen die ook interesse hebben in het bedrijf? Dan is een familieconflict op handen als je jouw business overdraagt aan de uitverkorene. 
• Beperkte verkoopopties: door te kiezen voor overdracht binnen de familie dan sluit je andere verkoopmogelijkheden uit. Ook potentiële kansen en een verkoopsom om u tegen te zeggen laat je dan links liggen.

Verkoop van onderneming aan kind

Je kan ook op een andere manier kijken naar het verkopen van je bedrijf aan een kind, namelijk door de verkoopprocessen erbij te pakken.

• Reguliere verkoop is de meest voor de hand liggende optie. Jouw zoon of dochter neemt alles over en betaalt daar een marktconforme prijs voor;
• Door middel van gefaseerde verkoop draag je stapsgewijs (bijvoorbeeld jaarlijks 20% van de aandelen) de onderneming over aan je kind, zodat deze in het proces en het bedrijf kan groeien;
• Het is ook een optie om het bedrijf te schenken aan je zoon of dochter. De bedrijfsopvolgingsregeling van de Belastingdienst zorgt ervoor dat de te betalen belasting binnen de perken blijft.