Sectorvisie: Consolidatiegolf onder campings

In navolging van tandartspraktijken, dierenklinieken en kinderdagverblijven stapt een mix van buitenlandse private equity en strategische partijen nu ook vol in bij Nederlandse recreatiebedrijven. Eerst van grotere vakantieparken, maar nu daalt het zelfs af naar de kleinere campings.

De laatste jaren worden Nederlandse vakantieparken en campings steeds vaker overgenomen door buitenlandse partijen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan grote ketens als European Camping Group (eigendom van PAI Partners), Siblu Villages (eigendom van Naxicap Partners), EuroParcs en de Franse familiebedrijven Huttopia en Capfun.

Daarnaast is vakantiepark-exploitant Roompot (eigendom van de Amerikaanse investeerder KKR) lange tijd bezig geweest om branchegenoot Landal Greenparks (tot voor kort in handen van Platinum Equity) over te nemen. Die overname werd op 12 april 2023 uiteindelijk goedgekeurd door de Autoriteit Consument en Markt (ACM), maar wel pas nadat Roompot ermee akkoord was gegaan dat het een dertigtal bungalowparken zou afstoten aan Dormio, wat een andere grote speler is op het gebied van vakantieparken in ons land.

Verroompotisering

Door deze ontwikkelingen in de recreatiebranche vindt volgens experts wat je noemt steeds meer verluxing en verstening van het vakantieproduct plaats en komt de traditionele camping steeds meer in het gedrang. Of ‘verroompotisering’, zoals het onder ondernemers in de branche wordt genoemd. Daar komt nog bij dat de zogenaamde volkscamping, waar Jan met de pet graag met zijn stacaravan stond tijdens het vakantieseizoen, ook aan het verdwijnen is. Traditionele jaarplaatsen moeten steeds vaker wijken voor luxe en duurdere chaletparken, inclusief zwembad met glijbaan of voor de zogenaamde tiny houses.

’Gek is dat overigens niet’, zegt recreatie-expert Sasja Vermeulen van bureau Ginder, die ook constateert dat grote buitenlandse partijen door overnames steeds dominanter worden op de Nederlandse recreatiemarkt. ‘Op veel plaatsen kun je voor een luxe chalet of een tiny house als exploitant van een camping of vakantiepark per week natuurlijk meer vragen dan voor een reguliere jaarplaats met een stacaravan hierop.’

Red de camping

Toch is er in sommige lagen van de Nederlandse bevolking, met name onder diehard-kampeerders en (lokale) politici, steeds meer weerstand tegen het ombouwen van traditionele campings met jaarplaatsen naar parken met (dure) vakantiewoningen. Daarmee ligt de consolidatiegolf die gaande is onder campings gevoelig.

Het was voor SP-Kamerlid Sandra Beckerman onlangs zelfs reden om er een initiatief-nota voor te lanceren, genaamd ‘Red de camping’. Haar redenering: de traditionele camping verdwijnt waar het grote (buitenlandse) geld verschijnt. Maar dat is een beeld dat volgens de onderzoekers van Opkopen Vakantieparken, een rapport dat in 2022 in opdracht van de overheid verscheen, niet helemaal juist is.

‘Het beeld dat jaarplaatsen op Nederlandse campings in hoog tempo verdwijnen doordat buitenlandse investeerders massaal Nederlandse vakantieparken opkopen, is onjuist. Nederlandse investeerders doen daar ook aan mee en die maken zich net zo hard schuldig aan het ombouwen van campings, omdat het verdienmodel van een versteend vakantiepark nou eenmaal veel interessanter is dan dat van een traditionele camping. Wel is het zo dat het vinden van een nieuwe locatie voor een vaste jaarplaats voor een stacaravan of houten chalet door iemand die van een camping wordt afgegooid omdat die wordt omgebouwd door de nieuwe exploitant niet altijd even makkelijk is, omdat die plaatsen in aantallen al jaren aan het dalen zijn’, zo concludeerden de onderzoekers van het rapport destijds.

Overnames

De consolidatieslag onder campings is al een tijdje gaande, maar recente voorbeelden van Nederlandse campings die zijn overgenomen door buitenlandse (lees: veelal Franse) ketens zijn Lente van Drenthe in Gasselte door Siblu Villages en camping Het Groene Eiland in Appeltern en camping De Belten in Rheeze, beiden door Capfun. Daarnaast was er onlangs nog de overname van Camping Warnsveld, dat werd overgenomen door Yoko Village, een partij uit Costa Rica. Ook dit bedrijf wil de camping ombouwen en er een leefgemeenschap realiseren waar mensen vanuit een recreatiewoning aan gemeenschappelijke activiteiten zoals yoga en extatische dans kunnen doen.

Dat campings van eigenaar wisselen en vervolgens vaak in buitenlandse/andere handen terecht komen, komt volgens Vermeulen omdat de ondernemers die de campings of vakantieparken runnen vaak al op leeftijd zijn en omdat ze niet direct iemand binnen de familie hebben die hen kan of wil opvolgen. Ofwel, zoals in veel andere branches, ze worstelen met de bedrijfsopvolging.

Bovendien is de intensieve lifestyle die komt kijken bij het runnen van een camping ook niet voor iedereen weggelegd. Dan rest vaak geen andere optie dan om het campingbedrijf of het vakantiepark aan een andere partij te verkopen. Overigens is het volgens Vermeulen niet zo dat ondernemers die van hun camping af willen dan automatisch bij de grotere buitenlandse partijen zoals Capfun of Siblu uitkomen.

Kapitaalintensief

Meestal is het volgens Vermeulen dan zo dat de ondernemers hun camping aan een familielid of aan een andere ondernemer proberen te verkopen, omdat ze dat eigenlijk het prettigst vinden. Als dat niet lukt, dan gaan ze kijken of ze het misschien kunnen onderbrengen bij één van de grote buitenlandse ketens en wordt er gekeken of die mogelijk interesse hebben om de camping over te nemen, zo schetst ze de situatie.

Geld is daarbij natuurlijk een drijfveer. Maar het is volgens Vermeulen niet zo dat geld de enige drijfveer is voor een campingeigenaar of exploitant van een vakantiepark om de boel te verkopen. Zo zijn er ondernemers die de continuïteit van hun camping willen waarborgen en waarvoor het onderste uit de kan halen misschien net iets minder belangrijk is. ‘Daarnaast kan het veiligstellen van het pensioen voor ondernemers ook een belangrijke drijfveer zijn om hun camping of vakantiepark te verkopen’, stelt Vermeulen.

Wat ook nog wel eens gebeurt is dat ondernemers hun camping of vakantiepark willen verkopen omdat ze de energie niet meer kunnen opbrengen om nog eens een keer te investeren om de camping of het vakantiepark volledig te renoveren of herstructureren. ‘Het exploiteren van een camping is een kapitaalintensieve business en sommige ondernemers hebben nu eenmaal geen zin om hun hand nog een keer op te houden bij de bank of om nog eens al hun spaargeld in het vakantieverblijf te steken.’

Knock-out bod

De bedragen die rondzingen in de markt die buitenlandse partijen bereid zijn om te betalen voor een relatief kleine camping, zijn fors te noemen. Gemiddeld schommelt die koopsom tussen de 3 en 10 miljoen euro, wat natuurlijk afhankelijk is van de schaal en de locatie van de camping. Vermeulen kan niet bevestigen of die bedragen kloppen. ‘Maar het is natuurlijk logisch dat een camping met een zwembad en met nog een aantal andere voorzieningen voor campinggasten veel meer oplevert dan een camping met alleen maar een groot grasveld dat bestemd is voor kampeerplaatsen en caravans.’

Een eigenaar van een goedlopende camping in het oosten van het land, die anoniem wil blijven (maar waarvan de naam bekend is bij de redactie), is zelf ook een paar keer benaderd door partijen die zijn camping wilden overnemen. ‘Vaak wordt je benaderd door een recreatiemakelaar. Die gaat dan polsen of je misschien geïnteresseerd bent om je camping te verkopen. Die stuurt je dan een e-mail of benadert je rechtstreeks om te kijken of erover valt te praten. Het is doorgaans niet zo dat er ineens iemand van zo’n grote keten op je terrein staat en die zegt dat hij je camping wil kopen, want dat wordt in ons wereldje niet zo snel geaccepteerd.’

Zelf heeft hij tot nu toe bedankt voor de eer, omdat hij nog te veel plezier heeft in het runnen van zijn camping. Maar er zijn volgens hem genoeg andere campingeigenaren in zijn omgeving die wel hebben toegehapt en die zo’n knock-out bod van zo’n grote keten wel geaccepteerd hebben.

‘Het is dan take it or leave it, maar het zijn in ieder geval gouden tijden geweest voor recreatiemakelaars. Ik heb hier in de omgeving in korte tijd ook twee campings overgenomen zien worden door Capfun. Veel ‘fun’ is dat overigens niet, want ze gooien het terrein helemaal vol met chalets, omdat de opbrengst per vierkante meter dan veel hoger is. De horeca op die campings besteden ze uit, want daar hebben ze naar eigen zeggen geen verstand van. En ze zetten er een manager neer die zelf niet op het terrein woont of niet eens in de buurt van de camping woont. Wat ik verder weet is dat er ook campings wel onderhands, en daarmee dus zonder tussenkomst van een makelaar, zijn verkocht aan Capfun. Die zijn nooit op de markt geweest.’

Volgens Vermeulen hebben de grote partijen die op overnamepad zijn, in ieder geval het kapitaal om de boel over te nemen. En ook de snelheid van handelen zodat de deal rondkomt, noemt ze als pluspunt. Als minpunt noemt ze dat campingeigenaren die de boel verkopen, hun bedrijf misschien sneller zullen zien veranderen dan dat ze dat zouden willen. Vermeulen: ‘Dat moet je zo snel mogelijk loslaten, want jij hebt het daarna nou eenmaal niet meer voor het zeggen.’

Je las een verhaal uit de Brookz 500. Ben je benieuwd welke kansen en bedreigingen er nog meer voor ondernemers liggen op de overnamemarkt in 2024? Dan is de editie van 2024 met één druk op de knop te bestellen.