Bedrijfsoverdracht binnen de familie

De persoonlijke impact van een bedrijfsoverdracht in familiekringen wordt nogal eens onderschat. Vaak wordt het als een louter zakelijke overeenkomst gezien, begeleid door de accountant.

Hoewel alles erop wijst dat in een gemoedelijke sfeer een goede en warme basis wordt gelegd voor de continuïteit, zijn de gevaren ondertussen levensgroot. Wij geven je 5 tips die je niet mag vergeten bij bedrijfsopvolging binnen de familie.

1. Leg de communicatie vast

Familieleden hebben vaak aan één blik genoeg om precies te weten wat de ander denkt. Hoewel non-verbale communicatie belangrijk is, zegt het niet zoveel als het gesproken woord. Door voor een ander te denken en dus aannames te doen, loop je grote kans dat je voor verrassingen komt te staan.

Wanneer er gesproken wordt over “de overdracht van de zaak”, zorg er dan ook voor dat je de gesprekken notuleert. 

Een bedrijfsoverdracht is in beginsel een juridische overdracht. Bij eventuele latere discussies kunnen de notulen erbij gepakt worden en is er een helder beeld van hoe er destijds over een bepaald onderwerp gedacht werd. 

2. Begin op tijd met plannen

Lang niet elke ondernemer is op tijd met het in kaart brengen van alle stappen die je als ondernemer moet zetten om het bedrijf succesvol over te dragen aan de volgende generatie. 

Is de opvolger er klaar voor? Heeft hij of zij al de juiste competenties om het bedrijf succesvol te kunnen leiden? 

Wanneer de bedrijfsoverdracht snel afgerond moet worden, is de kans groot dat de zakelijke kant van de overdracht geregeld wordt, maar dat de persoonlijke overdracht afgeraffeld wordt.

3. Maak samen een nieuwe strategie

Is het bedrijf eenmaal overgedragen aan de nieuwe generatie, dan ontstaat er altijd een nieuwe dynamiek. Er gaan altijd zaken veranderen. Maak elkaar daarom volledig duidelijk wat je strategie is.

Als overdrager heb je je belangen veilig te stellen, maar als overnemer heb je ook je belangen. Juist de gezamenlijke belangen moeten in detail op elkaar afgestemd worden. Wat zijn je persoonlijke visie en persoonlijke doelen? Zowel overnemer als overdrager moeten deze goed uitwerken en samen bespreken.

Daarnaast is er de zakelijke overnamevisie. Daarin moet een evenwicht bestaan tussen beide visies. Op deze manier heb je helder in beeld wat de uitdagingen zijn om de overdracht tot een succes te maken.

4. Betrek het gezin bij de bedrijfsoverdracht

Er wordt nogal eens voorbijgegaan aan de emotionele band die de overige familieleden hebben. Bijvoorbeeld wanneer gedacht wordt dat de overige broers en zussen toch geen interesse hadden in het bedrijf en zich dus niet hoeven te bemoeien met de overdracht.

In zo’n geval blijkt maar al te vaak dat na de feitelijke deal toch van alles speelt binnen de familie. Hierdoor ontstaan vaak de meeste ruzies.

Maak in de oriëntatie- en voorbereidingsfase daarom alvast een planning hoe je naaste familieleden wilt informeren over de voorgenomen bedrijfsoverdracht. Voorkomen is beter dan genezen.

5. Leg vast wat de rol is van de overdrager na overdracht

De overdrager is vaak het grootste deel van zijn of haar leven met bloed, zweet en tranen aan de gang geweest met het bedrijf. Vanaf de eerste dag dat de overname een feit is, stort de overnemer zich op het bedrijf met de implementatie van zijn/haar eigen visie en strategie.

Door dit moment ruim van tevoren te bespreken, kun je er alvast rekening mee houden of de overdrager nog een rol krijgt, en hoe deze rol er dan uit ziet.