In overnametrajecten worden vaak afspraken gemaakt over de uiteindelijke betaling van de koopprijs. Soms wordt een gedeelte van de koopprijs omgezet in een verkoperslening (vendor loan), soms wordt een gedeelte afhankelijk gesteld van toekomstige prestaties van het bedrijf (earn-out) en zo zijn er nog vele andere vormen denkbaar.
Deze oplossingen kunnen ervoor zorgen dat een deal een betere kans van slagen heeft, vooral als er verschillen zijn in waardering tussen koper en verkoper.
Hoewel dergelijke afspraken vaak noodzakelijk zijn om een deal rond te krijgen, brengen zij ook juridische risico’s met zich mee. Zonder goede contractuele vastlegging en zekerheden kunnen deze regelingen leiden tot conflicten of betalingsproblemen – met alle gevolgen van dien.
In deze expertbijdrage bespreek ik de verschillende vormen van uitgestelde betalingen in M&A-transacties en geef ik praktische tips om de juridische risico’s te beperken.
Vormen van uitgestelde betalingen
Uitgestelde betalingen komen in verschillende vormen voor, afhankelijk van de behoeften van de koper en de verkoper. De meest voorkomende vormen zijn:
1. Uitgestelde koopprijs
De koper betaalt een deel van de koopprijs direct bij de overdracht en het resterende bedrag op een later moment of in termijnen. Deze regeling kan kopers helpen om hun cashflow beter te beheren, maar brengt voor de verkoper het risico van wanbetaling met zich mee.
2. Earn-out
Een earn-out is een afspraak waarbij een deel van de koopprijs afhankelijk wordt gesteld van de toekomstige prestaties van het bedrijf. Dit kan bijvoorbeeld gebaseerd zijn op omzet, winst of andere financiële doelstellingen. Hoewel een earn-out een manier is om waarderingsverschillen te overbruggen, kan het ook leiden tot discussies over de berekening van de prestaties en het uiteindelijke bedrag van de earn-out.
3. Verkoperslening (vendor loan)
Bij een vendor loan leent de verkoper een deel van de koopprijs aan de koper. Vaak wordt dan gezegd dat een deel van de koopprijs wordt ‘omgezet’ in een lening. Deze lening moet dan over een te bepalen periode worden terugbetaald aan de verkoper. Het voordeel is dat de verkoper hiermee de financiering van de koper faciliteert, wat de totstandkoming van de deal kan vergemakkelijken. Het nadeel is dat de verkoper daarmee ook kredietrisico loopt.
4. Escrow-regeling
Een escrow-regeling houdt in dat een deel van de koopprijs tijdelijk op een geblokkeerde rekening wordt gestort. Dit bedrag komt pas vrij als aan bepaalde voorwaarden is voldaan, bijvoorbeeld na het verstrijken van een garantieperiode of het behalen van specifieke prestaties.
Belangrijke aandachtspunten bij uitgestelde betalingen
Welke vorm van uitgestelde betaling ook wordt gekozen, het is essentieel om goede afspraken te maken en de risico’s juridisch te borgen. Enkele belangrijke aandachtspunten zijn:
- Leg duidelijke (betalings)voorwaarden vast. In het overnamecontract (de SPA) moeten de afspraken over de uitgestelde betaling schriftelijk worden vastgelegd. Binnen welke termijn moet er betaald worden, onder welke voorwaarden heeft de verkoper recht op volledige betaling, etc. Bij een earn-out is het belangrijk om goed na te denken over hoe en op basis waarvan de uiteindelijke vergoeding wordt berekend, om vervolgens te zorgen voor een heldere vastlegging.
- Zekerheden stellen. Eén van de belangrijkste manieren om het risico van niet-betaling te beperken, is door zekerheden te stellen. Daarbij kan worden gedacht aan een bankgarantie, een pandrecht of het storten van een deel van de koopprijs op een geblokkeerde rekening (escrow).
- Afspraken over wanbetaling. Als er niet (of niet op tijd) betaald wordt, is het belangrijk dat je kan terugvallen op gemaakte afspraken. Denk hierbij aan afspraken over (boete)rente, directe opeisbaarheid, etc.
- Fiscale gevolgen. Een uitgestelde koopprijsbetaling kan ook fiscale implicaties hebben. Het is aan te raden deze met een fiscalist te checken.
‘Take home message’
Uitgestelde betalingen kunnen een overname deal vlot trekken, maar brengen ook risico’s met zich mee. Zorg ervoor dat deze risico’s goed worden afgedekt door middel van duidelijke contractuele afspraken en zekerheden. Kies de juiste vorm van uitgestelde betaling die past bij de specifieke deal en zorg voor juridische borging om problemen in de toekomst te voorkomen.
