Multiples en het gevaar van 'quick & dirty' waarderen

In onze mediationpraktijk speelt het waarderen van de onderneming een centrale rol. Of het nu gaat om een zakelijk conflict of om een belangentegenstelling (inkoop, uitkoop, buyout), de deelnemers moeten gezamenlijk tot een prijs komen. Maar hoe stel je de waarde van een MKB waardering vast?

Er zijn twee frequent gebruikte methoden: de multiple methode en de discounted cashflow methode (DCF). De ene methode is correct maar complex, de andere is eenvoudig maar gaat over prijs en niet over waarde. 

Waarderen is vooruit kijken, prognoses maken en inschatten wat de onderneming in de toekomst gaat verdienen. Het vraagt om een onderbouwde forecast van omzetten, marges, kosten en investeringen. En het vraagt om het inschatten van de risico’s van de onderneming. Dat is complex maar de enig juiste manier.

Discounted Cashflow gaat over de onderneming, haar verdienmodel en de risico’s van de onderneming. DCF zegt iets over de waarde van jouw bedrijf. Multiples gaan over gemiddelden van transacties zoals deze door een aantal databases worden gepubliceerd. Multiples gaan over prijzen in de markt.

EBITDA = Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortization. Oftewel: Resultaat voor belastingen, rente en gecorrigeerd voor afschrijvingen.

Wat zijn nu de gevaren bij het gebruik van multiples:

• Gemiddelden: multiples zijn gemiddelden. Maar de achterliggende transacties variëren van hoog naar laag. Grote kans dat jouw bedrijf niet gemiddeld maar hoger of lager dan gemiddeld is.
• Welke EBITDA: gebruik je de laatste EBITDA of de gemiddelde EBITDA van de laatste 3 jaar of misschien de begrootte EBITDA voor lopend jaar?
• Effect: stel dat de multiple in jouw sector gemiddeld 5.5 is. Elke euro extra EBITDA vergroot de waarde van jouw onderneming met 5,5 euro. Maar is dat wel echt zo?
• Verdienmodel: multiples zeggen niets over de houdbaarheid van jouw verdienmodel. Of over jouw plannen om in innovatie, procesverbetering of productontwikkeling te investeren
• Investeringen: multiples houden geen rekening met de jaarlijkse investeringen die nodig zijn om de onderneming te onderhouden
• Risicoprofiel: multiples houden geen rekening met de achterliggende risico’s van de onderneming
• Verschillen in databases: de multiples van Brookz liggen hoger dan die van Marktlink en Bedrijventekoop. De verschillen zijn aanzienlijk.
• Sectoren: alle subsectoren worden bij elkaar gevoegd, ook al hebben ze niet veel met elkaar te maken

Neem als voorbeeld twee loodgietersbedrijven. Het ene loodgietersbedrijf werkt voor vaste klanten, bijvoorbeeld bouwbedrijven en vastgoedbeheerders. Het is een familiebedrijf en de beoogd opvolger werkt al in de zaak. Het bedrijf groeit, investeert in nieuwe technologie en heeft geen schulden. De marges zijn stabiel en het bedrijf komt eenvoudig aan nieuwe medewerkers vanwege haar uitstekende reputatie. Het andere loodgietersbedrijf is een eenmanszaak met een DGA en een paar monteurs. Er zijn geen vaste klanten, alles gaat via via. Er is geen opvolger en er is geen geld voor innovatie. De DGA haalt al het geld uit de zaak en er lopen twee rechtszaken van ontevreden klanten.

Twee totaal verschillende bedrijven met dezelfde multiple.

Waarom zien we multiples dan toch zo vaak terugkomen? Ze zijn makkelijk vindbaar en het is makkelijk toe te passen. Je slaat een heel complex proces van prognoses maken en risico’s inschatten over. En je hoeft niet te investeren in een duur waarderingsrapport van een deskundige. Maar een multiple zegt niets over jouw bedrijf, de marktwaarde, de risico’s en de markt waarin je opereert.