Voordelen van due diligence

De praktijk wijst regelmatig uit dat goedkoop duurkoop is als een koper zich onvoldoende verdiept in een aangeboden onderneming.

“Juridisch en fiscaal due diligence? Ik vertrouw wel op de garanties. De verkoper heeft toch een mededelingsplicht?”

Bovenstaande horen wij regelmatig wanneer een boekenonderzoek ter sprake komt. Vaak is het een koper die tijd en/of geld wil besparen. Begrijpelijk, maar gedurfd. De praktijk – en helaas ook die van ons – wijst namelijk regelmatig uit dat goedkoop duurkoop is als een koper zich onvoldoende verdiept in de aangeboden onderneming.

Voordelen eigen onderzoek

Garanties zijn geen alternatief voor een due diligence onderzoek. Sterker nog, een onderzoek heeft veel meer redenen en voordelen dan alleen het verdiepen in de te kopen onderneming. Denk daarbij aan: (i) de keuze om de koop wel of niet door te laten, (ii) verificatie van de (vraag)prijs, (iii) het vaststellen van pre-closing of integratie issues, (iv) de signalering van specifieke risico’s ten behoeve van de koopovereenkomst (garanties en vrijwaringen) en (vi) het vaststellen van eventuele noodzakelijke goedkeuringen van derden.

Aanpassingen koopprijs

Na het due diligence onderzoek treden koper en verkoper met elkaar in gesprek. De uitkomsten van het onderzoek leiden regelmatig tot aanpassing van de koopprijs en andere specifieke voorwaarden in de koopovereenkomst. Soms zal de verkoper gedwongen worden om geconstateerde gebreken nog voor de verkoop te herstellen, zoals aanpassing van arbeidsovereenkomsten of overdracht van intellectuele eigendom.

De resultaten uit het due diligence onderzoek zullen de wensen en eisen van een koper over de garanties en vrijwaringen goed kunnen onderbouwen. Het maakt de onderhandelingen voor een koper dus makkelijker, omdat een koper weet waar de pijnpunten zitten.

Beperking aansprakelijkheid

Een bijkomend nadeel van het uitsluitend vertrouwen op garanties, is dat de aansprakelijkheid onder de garanties meestal beperkt wordt. Zowel in duur (12-24 mnd.) als in geld (10-50% van de koopprijs), en vaak is een drempelbedrag van toepassing. Verder kan een verkoper diverse verweren inroepen bij een door een koper gestelde schending van de garanties (bijvoorbeeld dat koper zijn onderzoeksplicht heeft verzaakt). Dit veroorzaakt over het algemeen veel juridisch gedoe en - niet onbelangrijk – negatieve energie. Die energie kan op dat moment niet gebruikt worden voor de business, waar de focus op zou moeten liggen. Tot slot bestaat er ook nog het risico dat verkoper enige tijd na de overname geen verhaal meer biedt voor claims van de koper. Voor dit laatste risico kunnen zekerheden worden bedongen van de verkoper of een uitgestelde koopprijs kunnen worden overeengekomen.

Garanties zijn een aanvulling

Het doel van de garanties is dan ook niet om het due diligence onderzoek te vervangen. De garanties zijn daar juist een aanvulling op. Door het uitgevoerde due diligence onderzoek weet je immers heel goed waar de risico’s liggen en welke garanties je zou willen bedingen. Koper en verkoper verdelen hiermee de risico’s. Verder hebben de garanties het doel om zo veel mogelijk informatie boven tafel te krijgen. De verkoper heeft immers een mededelingsplicht en dient alle van belang zijnde informatie aan koper mede te delen.

Kortom, het verdient voor een koper aanbeveling om een due diligence onderzoek uit te (laten) voeren naar de over te nemen onderneming en de garanties in aanvulling daarop hun werk te laten doen.

Zelf een bedrijf (gedeeltelijk) overnemen? Bekijk hier het complete aanbod op Brookz.