Letter of Intent (LOI): betekenis & wat staat erin?

Een Letter of Intent, ook wel een intentieverklaring genoemd, is de eerste stap voorafgaand aan de definitieve koopovereenkomst van een onderneming. Wat moet er allemaal in deze intentieverklaring worden opgenomen?

De Letter of Intent (LOI) legt de intentie van koper en verkoper vast, om een transactie met elkaar aan te gaan en daarover te onderhandelen. Het is niet bedoeld als definitieve en bindende koopovereenkomst, want die volgt pas na het boekenonderzoek.

Twee functies van de Letter of Intent

De intentieverklaring heeft diverse doelen, waaronder:

• Wat zijn de essentiële punten van het onderhandelingsproces;
• De aard van de deal vastleggen - is het een fusie, joint venture of gedeeltelijke overname;
• Het vastleggen van de belangrijkste onderwerpen, waarover overeenstemming is bereikt.

Houd het tempo in de onderhandelingen

Neem in de LOI een strakke tijdsplanning op, zodat alle betrokken partijen zich bewust zijn van de urgentie. Is die tijdsplanning er niet, dan loop je het risico dat de snelheid uit de onderhandelingen gaat. Hierdoor kan de verkoper ongeduldig worden, waardoor de sfeer verslechtert of de deal afketst.

De omvang van een intentieverklaring varieert. In de meest basale vorm is het een document van een paar regels, waarin partijen slechts aangeven dat ze de intentie hebben om onderhandelingen te voeren over een mogelijke overname van aandelen of activa. Er wordt nog geen definitieve prijs genoemd, maar bijvoorbeeld wel een termijn, waarbinnen ze de onderhandelingen willen afronden.

Wat staat er in een Letter of Intent?

Doorgaans zijn intentieverklaringen een stuk uitgebreider en hebben ze soms zelfs het karakter van een definitieve overeenkomst met enkele ontbindende voorwaarden. In dat geval kunnen koper en verkoper niet zomaar onder de verbintenis uit, tenzij ze met daadwerkelijk ontbindende zaken over de brug komen. Hoewel iedere Letter of Intent er anders uitziet qua vorm en inhoud, zijn er een aantal vaste topics:

• Aandelen of activa - Is er sprake van een aandelentransactie of activa-passivatransactie;
• Prijs - De opgenomen prijs is indicatief, omdat er nog een boekenonderzoek moet plaatsvinden;
• Geheimhouding - Voor de verkoper een must, omdat die veel gevoelige informatie prijsgeeft;
• Vorm en moment van betaling - Wordt er direct na levering betaald of is er sprake van earn-out?;
• Due Diligence onderzoek - Een essentieel onderdeel is het boekenonderzoek en moet uitgevoerd worden naar tevredenheid van de koper. Deze opschortende voorwaarde biedt de koper een way out als er onverwachte zaken opduiken;
• Kosten transactie - Wie neemt de kosten van het boekenonderzoek en transactiedocumentatie voor zijn rekening?;
• Transactiedocumentatie - Het voornemen om een earn-outregeling, escrow-overeenkomst of aandeelhoudersovereenkomst op te stellen wordt vastgelegd in de Letter of Intent;
• Onder voorbehoud van financiering - De koper zal soms willen vastleggen dat hij de overname doorzet, indien hij de financiering kan rondkrijgen op marktconforme wijze;
• Garanties - Garanties worden niet standaard opgenomen in de intentieverklaring, maar soms is dit voor de koper zo belangrijk dat hij dit vastlegt voor de onderhandelingen starten;
• Tijdspad overname tot aan closing - Een tijdspad zorgt voor urgentie, zodat er zich geen onnodige vertraging in het proces voordoet;
• Concurrentiebeding - Ook geen standaardbepaling, want dit wordt veelal onderhandeld in de koopovereenkomst;
• Rol van verkoper na overname - Blijft die nog verbonden aan het bedrijf?
• Break fee bij afbreken onderhandeling - Dit komt wel voor bij grotere transacties.

Deskundige toezichters

Tijdens de onderhandelingsronde vul je samen met de verkoper de openstaande onderwerpen in en werk je de overgebleven geschilpunten weg. In deze fase leg je de laatste details vast, vaak onder het toeziend oog van een notaris, advocaat en overnameadviseur. Uiteindelijk leidt dit tot een overnamecontract.

Doel van een Letter of intent

Waarom is een Letter of Intent eigenlijk nodig? Vanuit de koper bezien, omdat de koper zeker wil weten dat hij exclusiviteit heeft; dat hij de enige is die met de verkoper onderhandelt over de koop van het bedrijf. De intentieverklaring zal een clausule bevatten met die strekking. Daarnaast bepaalt de LOI doorgaans dat partijen geheimhouding moeten betrachten over alles wat zij over elkaar te weten komen tijdens het onderhandelingsproces. Dat is met name in het belang van de verkoper, omdat die allerlei informatie geeft over zijn te verkopen onderneming.

Belangrijker nog is dat het document een aantal opschortende voorwaarden bevat. Dat zijn voorwaarden die je dient te vervullen om de bedrijfsovername uiteindelijk te voltooien. Anders kan er geen definitieve koopovereenkomst worden gesloten. Zo zal koper bepaald willen zien dat hij voldoende financiering krijgt om de koopprijs te betalen en dat hij deze financiering op marktconforme voorwaarden kan verkrijgen.

Due diligence-onderzoek

Een intentieverklaring zal vastleggen dat de koper gerechtigd is om na de ondertekening, gedurende een bepaalde periode, een due diligence onderzoek te doen. Vervolgens krijgt hij de gelegenheid om onderzoek te doen naar de toestand van de onderneming. Hij kan dan de boekhouding bekijken en met het management praten.

De resultaten van het boekenonderzoek moeten naar tevredenheid van de koper zijn. Zo wil de kopende partij ongetwijfeld dat de belangrijkste klanten aanblijven na de verkoop.

Is de Letter of Intent bindend?

Een letter of intent is al snel bindend, maar de mate waarin hangt vanzelfsprekend af van de manier hoe de LOI is geformuleerd. Daarom blijft dit een juridisch heikel punt, waarover al veel conflicten naar de rechtbank werden verplaatst. Als stelregel zou je kunnen zeggen dat de koper erbij gebaat is dat de Letter of Intent niet-bindend is, afgezien van exclusiviteit en geheimhouding. Hij zal ervoor zorgen dat er voldoende opschortende voorwaarden zijn opgenomen, zoals tevredenheid met de uitkomst van de due diligence, zodat hij nog van de overname kan afzien. De verkoper daarentegen heeft er belang bij dat de koper zich zo veel mogelijk committeert en dat het document geldt als een voorlopige koopovereenkomst.  

Kun je zelf een intentieverklaring opstellen?

Bij kleinere deals (<5 mln) is het vaak de financieel adviseur, die een intentieverklaring opstelt. Bij grotere deals zijn direct advocaten betrokken en zullen zij verantwoordelijk zijn voor het opstellen van dit document. Misschien heb je geen adviseur of wil je het zelf doen. Kan dat? Jazeker! 

Standaard is de opname van een aantal opschortende voorwaarden, zoals tevredenheid met de uitkomst van het boekenonderzoek.

Constateer je als koper dat er onverwachte risico’s kleven aan de vennootschap, dan kun je er zonder kleerscheuren uitstappen. Aan de andere kant verbindt deze intentieverklaring wel tot exclusiviteit en kan de koper niet zonder goede reden de onderhandelingstafel verlaten.