Het kopen en verkopen van bedrijven is een levendige markt, alleen speelt deze zich grotendeels achter de schermen af. De meeste verkopers schreeuwen namelijk niet van de daken dat hun bedrijf te koop is, omdat die bekendmaking in veel gevallen leidt tot onzekerheid en onrust bij personeel, klanten en leveranciers.
De bedrijfsovernamemarkt
Een eenduidig cijfer over het aantal overdrachten in het MKB is er niet. Betrouwbare statistische gegevens ontbreken omdat de meeste overdrachten en transacties, vanwege het vertrouwelijke karakter, niet openbaar worden gemaakt. Maar uit jarenlang onderzoek van overnameplatform Brookz blijkt echter dat er op elk moment in Nederland tussen de 17.000 en 23.000 bedrijven te koop zijn van ondernemers die om wat voor reden dan ook hun bedrijf willen verkopen.
Het aantal fusies en overnames dat het Centraal Bureau voor de Statistiek jaarlijks bijhoudt, geeft aan dat niet alle bedrijven die te koop staan daadwerkelijk (datzelfde jaar) worden verkocht. De afgelopen jaren laat een beeld zien dat er jaarlijks zo’n 4.000 tot 8.500 bedrijven van eigenaar wisselen.
De verkopers
Wie zijn deze ondernemers die hun bedrijf te koop zetten? Allereerst hebben ruim honderdduizend ondernemers van de babyboomgeneratie de pensioengerechtigde leeftijd in het vizier. Na tientallen jaren noeste arbeid nadert deze groep ondernemers onvermijdelijk de eindstreep.
Daarnaast is er de afgelopen tien jaar ook een nieuwe generatie ondernemers opgestaan. Deze entrepreneurs zien het niet zitten om tot aan hun pensioen hetzelfde kunstje te doen binnen hetzelfde bedrijf. Ze hopen hun bedrijf binnen vijf tot tien jaar uit te bouwen tot een succes en wanneer de pionier- en opbouwfase voorbij is, werken ze toe naar een exit.
Voor beide categorieën ondernemers ziet het proces van een bedrijfsverkoop er grotendeels hetzelfde uit, wat de reden van de overdracht ook is. Het verkopen van een bedrijf is een spannend, intensief en vaak ook emotioneel proces. Bedenk wel dat alle succesvolle bedrijfsoverdrachten één overeenkomst hebben; de verkopende ondernemer bereidde zich grondig voor door het planmatig opstellen van zijn exit-plan.
De kopers
De koper van een bedrijf kan een particulier (MBI), een werknemer (MBO), een strategische koper, een informal investor of een investeringsmaatschappij zijn.
Bij een management buy-in (MBI) neemt een onbekende particulier van buiten uw bedrijf het stokje over. Hoewel een management buy-in door veel verkopers tot enkele jaren geleden als een soort laatste strohalm werd gezien, wint deze transactievorm de laatste tijd aan populariteit.
Bij een management buy-out (MBO) draagt de verkoper het bedrijf over aan één of meerdere werknemers binnen de onderneming. Vaak gaat het om de tweede man, een manager die de leiding heeft over een divisie van de onderneming of het huidige managementteam (het tweede echelon).
Bij een strategische overname verkoopt de eigenaar zijn bedrijf aan een ander bedrijf. Dat kan een directe concurrent of een branchevreemd bedrijf zijn. Of de ondernemer verkoopt zijn bedrijf aan een investeringsmaatschappij. Een investeringsmaatschappij zal niet snel het bedrijf zelf gaan leiden, daarom gaan dit soort deals vaak in combinatie met een overname in de vorm van een management buy-in/buy-out of de investeringsmaatschappij komt zelf met een MBI’er op de proppen.
De bedrijven te koop
Toch is er op de overnamemarkt sprake van een slechte match tussen vraag en aanbod. Dit komt met name doordat de markt voor MKB-bedrijven niet erg transparant is. Het vertrouwelijke karakter van de transacties veroorzaakt voor een deel deze ondoorzichtigheid, waardoor goede en volledige informatie over bedrijfsoverdrachten vaak ontbreekt.
Brookz heeft als missie de MKB-overnamemarkt transparanter te maken, mede door ondernemers die een bedrijf te koop willen aanbieden een platform te bieden met ruim 50.000 aangesloten ondernemers, investeerders en overnameadviseurs. In de afgelopen zeventien jaar zijn er via Brookz meer dan 8.700 bedrijven te koop succesvol verkocht.
