Stappenplan voor een management buy-in (checklist)

Als je als particulier een bedrijf wilt overnemen, dan spreken we van een management buy-in. Maar hoe pak je zo'n bedrijfsovername aan? Brookz brengt iedere actie in kaart met een 9-stappen-plan voor een succesvolle management buy-in.

Wat is management buy-in?

Bij een management buy-in (MBI) wil een particulier van buitenaf een bedrijf kopen. Ze zijn niet eerder betrokken geweest bij de uitvoering van de werkzaamheden van het bedrijf. Het doel van deze externe (vaak) managers is om de onderneming te leiden. Vaak zijn dit professionals met een indrukwekkende carrière, die geen verantwoording meer willen afleggen en eigen baas willen zijn. Een onderneming kopen is dan een slimme zet, waarbij meer vrijheid komt kijken.

Een bedrijf kopen is vaak interessanter dan zelf vanaf scratch een bedrijf starten. Producten, klanten, leveranciers: het is er allemaal al. Het brengt minder risico met zich mee en draagt direct bij aan winst, omzet of het vergroten van marktaandeel. Daarnaast blijkt uit onderzoek dat overgenomen bedrijven het na de overname significant beter doen. De ideeën en energie van de nieuwe eigenaar hebben een positieve invloed op de performance van het bedrijf.

Stappenplan MBI: in 9 stappen naar succes

1) Weten wat je wilt kopen. Stel een zoekprofiel op. Wat voor bedrijf past bij je qua branche, type en grootte van het bedrijf, regio, risico en stadium in de groeicyclus? Een zoekprofiel geeft richting, focus en voorkomt dat je onnodig tijd, energie en geld verspilt aan bedrijven waar je toch niet echt in geïnteresseerd bent. Ook richting overnameadviseurs heb je een beter verhaal.

2) Schakel de juiste adviseurs in. De verschillende fases van het koopproces vragen om expertise; overweeg om hulp in te schakelen. Om een bedrijf succesvol te kopen, is een zakelijke bril nodig. Ondernemers reageren vaak emotioneel tijdens het verkoopproces. Welke adviseur ook wordt ingeschakeld, jij neemt de uiteindelijke beslissingen tijdens een koopproces.

3) Regel de fiscale zaken. Richt een personal holding op, die fungeert als moeder van de werkmaatschappij(en). Richt bij een overname met meerdere aandeelhouders een gezamenlijke acquisitie-BV op, met daarboven personal holdings van de eigenaren. Deze kan vervolgens een fiscale eenheid vennootschapsbelasting aangaan met de werkmaatschappij, waardoor winsten en verliezen (waaronder rentelasten) met elkaar gecompenseerd worden.

4) Zoek en vind de juiste bedrijven. De markt voor bedrijfsovernames is verre van transparant. Gebruik daarom zo veel mogelijk informatiebronnen: profielen op internet, jouw persoonlijk netwerk en benader adviseurs. Schroom niet om bedrijven te benaderen die niet te koop staan. Uiteindelijk is vrijwel ieder bedrijf te koop. Beschouw een eerste contact met een verkoper (of zijn adviseur) puur als een eerste kennismaking. Noem geen bedragen, lever geen kritiek op het bedrijf en start niet direct met de onderhandelingen.

5) Evalueer het bedrijf. Verricht een gedegen, breed onderzoek naar het overnamedoelwit. Kijk naar het bedrijf zelf, de markt, de producten, het personeel, de bedrijfsvoering, de klanten en leveranciers, en naar de reden van verkoop. Stel na jouw onderzoek een uitgebreide vragenlijst op voor de verkoper. Vraag door, neem geen genoegen met ontwijkende antwoorden. Vergelijk de laatste jaarcijfers niet alleen met historische cijfers van het bedrijf, maar ook met die van soortgelijke bedrijven in de branche. Zo leg je afwijkingen eerder bloot.

6) Bepaal de waarde van het bedrijf. Bij het waarderen van bedrijven zijn grofweg twee benaderingen: de accountingbenadering (zoals vuistregels) en en economische benadering (zoals de DCF-mehode). Besef wel dat uiteindelijk maar één getal van belang is: niet de waarde, maar de prijs die je betaalt voor het bedrijf. Niet alleen de waardeperceptie speelt daarbij een rol, maar zeker ook de financierbaarheid van de koper.

7) Onderhandelen over de deal. Het ligt voor de hand dat je niet zomaar de onderhandelingen in gaat. Over een aantal zaken moet je een positie innemen, namelijk: bepaal je limiet, bepaal je doelstellingen, bepaal je onderhandelingsstijl en bepaal je tactiek.

8) Duik dieper in het bedrijf. In deze fase keer je het bedrijf binnenstebuiten.WAnt misschien zijn de cijfers wel opgepoetst nadat ze uit het systeem kwamen rollen? Misschien is er wel degelijk kans op naheffing van de Belastingdienst? Om op alle vragen antwoord te krijgen, voer je een due diligence uit, ook wel een boekenonderzoek genoemd.

9) Regelen van financiering. Om de deal te sluiten is geld nodig. Tegenwoordig moet je jouw financiering stapelen om de totale overnamesom bij elkaar te krijgen, door gebruik te maken van verschillende financieringsbronnen, zoals eigen middelen, banklening, vendor loan, investeerders, overheidsregelingen en alternatieve opties. Kom bij iedere financier goed voorbereid aan tafel.

10) Ontkurken van de champagne. Dit stappenplan bestaat uit 9 stappen, maar stap 10 willen we je niet onthouden: het ondertekenen van het koopcontract en het ontkurken van de champagne. Gefeliciteerd, je bent eigenaar van het bedrijf! 

Hulp nodig bij jouw MBI?

Dit stappenplan is bedoeld als eerste opstap naar jouw management buy-in. Zoek je adviseurs die je kunnen helpen om een MBI te realiseren, ga dan naar onze Adviseurs Zoekmachine.