De Bedrijfsopvolgingsregeling (BOR)

Als binnen een familiebedrijf een opvolgingssituatie ontstaat kan het interessant zijn om gebruik te maken van de Bedrijfsopvolgingsregeling (BOR).

Binnen het Nederlandse bedrijfsleven bedraagt het percentage familiebedrijven circa 71%. Met name binnen het MKB zijn er veel familiebedrijven (CBS). Als binnen zo’n onderneming een bedrijfsopvolgingssituatie ontstaat, kan het interessant zijn om gebruik te maken van de BOR. Maar wat is nu eigenlijk de BOR en voor wie is deze regeling interessant?

BOR, de voorwaarden en hoe werkt het?

Bij het erven of schenken van een onderneming, dient de nieuwe eigenaar schenk- of erfbelasting af te dragen over de waarde van de onderneming. Indien de nieuwe eigenaar de onderneming wil voortzetten kan deze geheel of gedeeltelijk gebruik maken van de BOR. Als men dat doet betaalt de nieuwe eigenaar aanzienlijk minder tot géén schenkbelasting.

Om in aanmerking te komen voor de BOR moet de onderneming wel voldoen aan een aantal voorwaarden waaronder onder meer de volgende;

• De BOR is alleen van toepassing op een bestaande onderneming waar daadwerkelijk ondernemingsactiviteiten plaatsvinden.
• Indien de onderneming wordt geschonken dient de schenker ten minste minimaal vijf jaar eigenaar van de onderneming te zijn geweest. 
• Degene die de onderneming overneemt, dient de activiteiten ten minste vijf jaar voort te zetten. In het geval van aandelen in een B.V. of N.V., dient de nieuwe eigenaar de nieuwe aandelen minstens vijf jaar in bezit te houden. 
• Als de eerder genoemde vijf jaar niet worden volgemaakt, moet hiervan aangifte worden gedaan en wordt de verschuldigde belasting opnieuw berekend.

Vrijstelling, going concern waarde versus liquidatiewaarde en uitstel van betaling

Indien de onderneming wordt voortgezet, kan een vrijstelling worden verkregen voor de schenk- of erfbelasting. Hoeveel vrijstelling een nieuwe eigenaar krijgt is afhankelijk van de waarde van de onderneming. Hiervoor dient kort te worden toegelicht wat het verschil is tussen de going concern waarde en de liquidatiewaarde van een onderneming.

De going concern waarde is de waarde van het ondernemingsvermogen als samenhangend geheel. Dit is dus inclusief eventuele goodwill die van toepassing is bij een overdracht.

De liquidatiewaarde is de totale waarde van individueel gewaardeerde bedrijfsmiddelen of bedrijfsmiddelen die als een cluster fungeren.

Voor de vrijstelling zijn vier situaties van toepassing (zie www.belastingdienst.nl). 

De Transactie

Bij een recente transactie, waar Anna Dijkhuizen het bedrijf van haar vader overnam, is gebruik gemaakt van de BOR. Op deze wijze konden de fiscale lasten die bij een familieoverdracht komen kijken substantieel worden verlicht.

Vader Hans Dijkhuizen (70) jaar was DGA van een succesvolle handelsonderneming en wilde het rustiger aan gaan doen. Zijn dochter Anna (41) was al meerdere jaren werkzaam binnen de onderneming en had de ambitie om het familiebedrijf voort te zetten. Het bedrijf in kwestie had een going concern waarde van circa € 3,5 miljoen en een liquidatiewaarde van € 1,5 miljoen.

Rekenvoorbeeld

• Hans schenkt het bedrijf aan Anna met een going concern waarde van circa € 3,5 miljoen. Deze waarde is hoger dan de liquidatiewaarde van circa € 1,5 miljoen.
• Anna krijgt in casu 100% vrijstelling van schenkbelasting tot een bedrag van ruim € 1,06 miljoen. Verminderen we de going concern waarde € 3,5 miljoen met dit bedrag dan resteert een bedrag van circa € 2,4 miljoen.
• Over dit bedrag krijgt Anna 83% vrijstelling. Dit geeft een extra vrijstelling van ruim € 2 miljoen.
• Er resteert uiteindelijk een bedrag van zo’n € 400.000 wat belastbaar is met schenkbelasting.
• Over het bedrag van € 400.000 is Anna dus uiteindelijk wel schenkbelasting verschuldigd. Rekening houdend met de verschillende schijven is Anna een bedrag van ruim € 70.000 verschuldigd aan de Belastingdienst.

Met een going concern waarde van circa € 3,5 miljoen en een verschuldigde schenkbelasting van € 70.000 geeft dit een belastingdruk van circa 2,02% voor Anna.

Indien er sprake is van familieoverdracht kan het vanuit fiscaal oogpunt dus zeer interessant zijn om gedeeltelijk of geheel gebruik te maken van de BOR.