We krijgen in onze overnamepraktijk vaak de vraag gesteld waarom waarderingen voor softwarebedrijven hoger zijn dan waarderingen voor bedrijven met een wat meer traditioneel businessmodel, zoals bijvoorbeeld dienstverlening.
In deze expertbijdrage zal ik een paar aspecten toelichten waarom de waardering van bedrijven gestoeld op het model van softwareproductontwikkeling en -marketing dikwijls hoger ligt.
Toekomstige kasstromen
De waarde van een bedrijf wordt meestal bepaald door de groeiontwikkeling en de mate van zekerheid van de toekomstige vrije kasstromen. Hoe hoger en zekerder die vrije kasstroom is, hoe hoger de waarde die kopers aan het bedrijf toekennen. Software is bij uitstek geschikt om hoge toekomstige kasstromen te genereren. Waarom? Omdat als een softwareproduct eenmaal ontwikkeld is, de verkoop en levering daarvan relatief minder inspanning vergt dan voor bijvoorbeeld agrarische producten of de productie van zware machines.
Eenmaal ontwikkeld is een softwareproduct relatief makkelijk te leveren, zeker met behulp van internet. Softwareproductontwikkeling en -marketing wordt dan ook vaak gezien als een schaalbaar businessmodel. Na een initiële investering in het product is het succes bij een eerste groep klanten gemakkelijk reproduceerbaar.
Schaalbaarheid
De aantrekkelijkheid van dit businessmodel heeft te maken met het feit dat bij het opschalen van een dergelijk bedrijf de omzet snel toe kan nemen en in combinatie met beperkte kostenstijgingen leidt dit weer tot hoge vrije kasstromen voor de vermogensverschaffers.
Vandaar dat we in de overnamepraktijk ook regelmatig multiples over de omzet in plaats van over de EBITDA tegenkomen. Er zijn tegenwoordig goede benchmarks beschikbaar voor het waarderen van softwareproductiebedrijven op basis van omzet-multiples en de verschillen met de waardering van meer traditionele businessmodellen in de IT sector zijn aanzienlijk.
Softwareproduct ontwikkelen?
Er zijn verschillende manieren om de ontwikkeling van een softwareproduct te starten:
From scratch
Geregeld zien we dat dit van 'scratch' gebeurt. Ontwikkelaars beginnen als het ware met een blanco vel papier en gaan aan de slag om een product voor een bepaald probleemgebied te ontwikkelen. Dit gebeurt al dan niet in samenwerking met een eerste opdrachtgever.
In opdracht
Er zijn ook bedrijven die in opdracht van een klant een product ontwikkelen, waarvan de opdrachtgever al bij voorbaat de verwachting uitspreekt dat er een grote markt op het idee zit te wachten. Opdrachtgever en opdrachtnemer kunnen dan afspraken maken over het eigendom van de rechten van het product en de marketing daarvan nadat het project is afgerond. Het ligt dan voor de hand dat de softwareontwikkelaar de marketing voor zijn rekening neemt en de eerste opdrachtgever optreedt als referent.
Probleem oplossen
Wat wij ook tegenkomen is dat een softwarebedrijf een bepaald probleem verschillende keren voor een nieuwe opdrachtgever heeft opgelost en daardoor ontdekt dat er behoefte zou kunnen bestaan aan een standaard softwareproduct voor het probleemgebied waarin de verschillende opdrachten gerealiseerd zijn. Deze route van maatwerk naar standaard software is geen eenvoudige route is, al is het alleen maar omdat een bedrijf dat succesvol maatwerkontwikkelingsprojecten afrondt niet noodzakelijkerwijs ook succesvol is in het bouwen en marketen van standaard software producten. Dit zijn twee verschillende businessmodellen met eigen specifieke kritische succesfactoren en verschillende waardedrivers.
Er zijn verschillende manieren om tot een softwareproduct te komen en als een bedrijf een softwareproduct op abonnementsbasis aanbiedt (SaaS), kan het een hogere waardering tegemoetzien dan een IT-bedrijf dat een traditioneel businessmodel hanteert.