Meldingsplicht van een overname

In bepaalde gevallen moet een overname vooraf door de ACM worden goedgekeurd. Oefent de koper van tevoren al zeggenschap uit, dan riskeert hij een hoge boete.
header image

7 april 2021, Natascha Linssen, Treble

In bepaalde gevallen moet een overname vooraf door de Autoriteit Consument & Markt (ACM) worden goedgekeurd. Zolang die goedkeuring er niet is, mag de transactie niet tot stand worden gebracht en mag de koper dus geen zeggenschap uitoefenen.

Doet de koper dat wel, dan riskeert hij een hoge boete. In dit artikel wordt stilgestaan bij deze meldingsplicht. 

Concentratietoezicht

De ACM houdt toezicht op het verbod om een concentratie tot stand te brengen gedurende 4 weken na de melding (art. 34 Mededingingswet). Een concentratie is een fusie of de verkrijging van zeggenschap. Zeggenschap betekent de mogelijkheid om beslissende invloed op de activiteiten van een onderneming uit te oefenen, bijv. door de overname van aandelen of een activa/passiva-transactie.

De ACM onderzoekt of door de concentratie de concurrentie wordt belemmerd doordat een machtpositie ontstaat of versterkt wordt. Is dat het geval, dan is voor de overname een vergunning vereist. In de meeste gevallen wordt een melding binnen 4 weken door de ACM goedgekeurd. 

Omzetdrempels

Het verbod geldt voor concentraties waarbij de omzetdrempels worden overschreden. In Nederland gelden de volgende drempels (art. 29 Mw):

1) de gezamenlijke wereldwijze omzet van de betrokken ondernemingen in het voorafgaande kalenderjaar bedroeg meer dan 150 miljoen euro, en
2) tenminste twee betrokken ondernemingen behaalden (ieder) in Nederland een omzet van tenminste 30 miljoen euro. 

De betrokken ondernemingen zijn de doelonderneming (target) en de kopende onderneming die zeggenschap verkrijgt. Indien bijvoorbeeld ondernemingen A 60% en B 40% van de aandelen, zonder bijzondere vetorechten voor B, van onderneming C verkrijgen, dan moet voor de omzet gekeken worden naar de omzet van A en C. Immers, A verkrijgt zeggenschap over C. Behoort A tot een concern, dan moet voor het bepalen van de omzet gekeken worden naar de concernomzet. 

Standstill verplichting

Vanaf de melding geldt een wachttijd van 4 weken (art. 34 Mw). Deze termijn wordt stilgezet als de ACM vragen stelt. Gedurende de wachttijd mag de concentratie niet tot stand worden gebracht. De koper mag dus geen zeggenschap uitoefenen, niet juridisch en ook niet feitelijk. Gebeurt dat wel, dan riskeert de koper een boete voor overtreding van het verbod (gun jumping).

Zo heeft de Europese Commissie in 2018 aan Altice een boete opgelegd van € 124,5 miljoen bij de overname van PT Portugal. Altice oefende namelijk al vóór de goedkeuring feitelijke zeggenschap over PT Portugal uit. Uit de koopovereenkomst bleek dat Altice het recht had om beslissende invloed uit te oefenen door bijzondere vetorechten met betrekking tot beslissingen over de dagelijkse gang van zaken. Daarnaast bleek Altice ook daadwerkelijk beslissende invloed over PT Portugal uit te oefenen, bijvoorbeeld door het geven van instructies over het opzetten en uitvoeren van een marketingcampagne.

Een koper moet er dus niet alleen voor zorgen dat een transactie tijdig wordt gemeld, maar ook dat feitelijk geen uitvoering aan die transactie wordt gegeven voordat de overname is goedgekeurd. En dat vraagt om een zorgvuldige redactie van de zgn. pre-closing covenants.

Ontheffing wachttijd

Als een koper niet kan wachten op goedkeuring van de ACM, bijvoorbeeld omdat de verkoper failliet dreigt te gaan, dan kan bij de ACM om ontheffing van de wachttijd worden gevraagd (art. 40 Mw). Indien ontheffing wordt verleend, dan mag de transactie worden uitgevoerd ook al is er nog geen goedkeuring.

Zowel koper als verkoper hebben er natuurlijk belang bij dat de ACM snel goedkeuring verleent. Dat kan door het indienen van een duidelijke, volledige en goed onderbouwde concentratiemelding. Als daarbij duidelijk is dat de overname de concurrentie niet significant zal belemmeren, dan kan de ACM snel goedkeuring verlenen, zelfs binnen de wachttijd van 4 weken. 


Natascha Linssen
Natascha Linssen, Treble

Natascha Linssen is advocaat en oprichter van TREBLE. Zij is gespecialiseerd in het mededingingsrecht, sectorspecifieke regulering (telecom, post, zorg en consumentenregels) en distributie-, franchise- en agentuurcontracten. Al ruim 15 jaar staat ze ondernemingen bij in procedures bij en tegen toezichthouders, de civiele rechter en de bestuursrechter.

Adviseur Zoekmachine

Keuze uit ruim 250 kantoren met specialisme in bedrijfsovername, waardebepaling, fiscaal/juridisch advies, corporate recovery, financiering en mediation.

Brookz 500 (2023): bestel jouw exemplaar!

Vind een geschikte adviseur in deze unieke 'Who is Who' van de Nederlandse overnamemarkt.

De Brookz 500 is het ultieme jaarboek met een overzicht van de belangrijkste adviseurs, investeerders, financiers en overige dienstverleners in de Nederlandse MKB-overnamemarkt.

Een handige en waardevolle uitgave die op het bureau van geen enkele ondernemer, investeerder of MBI'er met overname- of verkoopplannen mag ontbreken.

Bestel nu deze waardevolle uitgave van maar liefst 276 pagina's!

Treble Legal

TREBLE ondersteunt u bij al deze transacties. Ook geven wij deskundig advies over uw bedrijfsstructuur en de inrichting van de governance.

Gerelateerde artikelen

Mee-ondernemen

Een groeiend aantal management buy-in transacties bestaat tegenwoordig uit gedeeltelijke overnames: participaties.

lees meer >

Vooruitblik 2024 door 4 M&A-adviseurs: 'Er zijn eigenlijk altijd wel tegenvallers'

Een gesprek met Albert Dominicus (Adagium), Bart de Volder (HLB Witlox Van den Boomen), Joost Snoep (BuyInside) en Frank van Ee (Alfa) over de overnamemarkt van 2024.

lees meer >

Management buy-out (MBO): Wat is het? En waar op letten?

Bij een management buy-out (MBO) wordt het bedrijf overgedragen aan één of meerdere werknemers binnen de onderneming. Vaak gaat het om de tweede man, een manager die de leiding heeft over een divisie van de onderneming of het huidige managementteam (het tweede echelon).

lees meer >