Wat is een Locked-box bepaling?

Tegenwoordig zie je dat veel Nederlandse koopovereenkomsten een locked-box bepaling bevatten. Maar wat houdt een locked-box mechanisme eigenlijk in en is het wenselijk om dit op te nemen?

Effectieve datum

Als koper van een onderneming zal je graag willen zien dat je de onderneming per een bepaalde (economische) datum kan overnemen en dat de onderneming vanaf die datum (ook wel “Effectieve Datum” genoemd) voor rekening en risico van de koper is. Die datum zal doorgaans vóór de datum liggen waarop de onderneming wordt overgedragen, meestal de laatste balansdatum. Met andere woorden, de koper wenst dan dat alle voordelen (lees: de gemaakte winsten) in de periode vanaf de Effectieve Datum tot aan het moment waarop de onderneming daadwerkelijk wordt overgedragen in de onderneming blijven. Doorgaans wordt weliswaar bepaald dat de onderneming vanaf een bepaalde datum voor rekening en risico van koper is, maar dit begrip lijdt te vaak tot onduidelijkheden.

Recente balans

Om er zeker van te zijn dat vanaf die Effectieve Datum ook daadwerkelijk alle voordelen/winsten in de onderneming blijven, wordt er volgens het locked-box mechanisme gewerkt. Dit houdt in dat de koper zijn prijs baseert op een recente balans (rondom de Effectieve Datum) die meestal is gecontroleerd door de accountants van de onderneming. Deze prijs staat vast en wordt niet aangepast. De veronderstelling is dat de onderneming vanaf de datum van die balans is gedreven op een normale wijze, volgens bestendig gebruik, en dat er na de balansdatum geen uitkeringen zijn gedaan aan de aandeelhouders, geen verhoging van management vergoedingen aan de directie hebben plaatsgevonden, geen aflossingen van leningen etc. 

Bedrijf ‘op slot’

In verband hiermee bevat de koopovereenkomst inspanningsverbintenissen van het management ten aanzien van het drijven van de onderneming in de periode tussen ondertekening van de koopovereenkomst en overdracht van de aandelen, en garanties en/of verklaringen ten aanzien van de afwezigheid van uitkeringen of onttrekkingen in de periode tussen de balansdatum en de datum van overdracht. Dit om te voorkomen dat er gelden weglekken (ook wel leakage genoemd). Ook dient de koopovereenkomst in dat geval te bepalen dat als er achteraf wel betalingen of onttrekkingen hebben plaatsgevonden in die periode, dat deze dan euro voor euro moeten worden terugbetaald aan de onderneming. Deze bepalingen beogen de onderneming (de zogenaamde box) voor die periode 'op slot' te houden. Het locked-box mechanisme biedt meer zekerheid, maar uitsluitend indien goed uitgewerkt.