Rondetafel: hoe kijken investeerders naar 2021?

Ook voor investeringsmaatschappijen was 2020 een turbulent jaar. Een gesprek met drie ervaren fonds­managers over de impact van de coronacrisis op hun eigen portfolio, investeringskansen in de huidige markt en de kunst om je als investeringsmaatschappij te blijven onderscheiden.

Investeringsmaatschappijen haalden de afgelopen jaren vele miljoenen euro’s op bij particuliere en institutio­nele beleggers, waaronder pensioenfond­sen. Hun grootste uitdaging bestond uit het vinden van voldoende goede bedrij­ven om al dat geld ook weer rendabel te kunnen investeren. Daar kwam vanaf half maart dit jaar nog een andere activiteit bij: het bestaande portfolio van partici­paties door de coronacrisis loodsen. Aan tafel schuiven Rolf Metz (Écart), Désirée van Boxtel (Karmijn Kapitaal) en Thomas Wals (MKB Fonds), alle drie partner bij participatiemaatschappijen die zich met investeringen variërend tussen de 1 en 12,5 miljoen euro richten op MKB­-bedrijven.

Jullie hebben ondernemers afgelopen maanden geholpen met het aanvragen van steunmaatregelen en soms zelfs bijgestort. Wat kun je nog meer dan als investeerder wanneer een globale crisis gaande is waar je totaal geen invloed op hebt?

Van Boxtel: 'Wij zijn meteen gaan kijken waar een ondernemer behoefte aan heeft. En vooral proberen om zoveel mogelijk overzicht te krijgen op wat er gebeurt en wat de invloed is. Want je hebt eerst overzicht nodig voordat je weer controle kan krijgen. En controle geeft ondernemers houvast, hebben we gemerkt. Daarnaast hebben we online groepssessies met juristen, fiscalisten, accountants erbij georganiseerd, waarbij alle ondernemers digitaal aanwezig waren. Dat creëert ook een groepsgevoel, dan deel je samen de ellende.'

Metz: 'Bij de nieuwe participaties zijn wij mededirecteur. Dat betekent dat je een andere verantwoordelijkheid hebt dan alleen als aandeelhouder of als commissaris. Wij zitten dus in de directies en konden vanuit onze ervaring met voorgaande crises ook direct adequate maatregelen nemen waar dat nodig was.'

Wals: 'Je hebt de markt waar je van afhankelijk bent in crisistijd, maar je hebt ook ondernemerschap. Onze taak is de ondernemers zo veel als mogelijk te ondersteunen en te faciliteren. Echter, uiteindelijk heb je als sector wel omzet nodig, zo simpel is het. Indien de omzet wegvalt door bijvoorbeeld een lockdown is het enige wat een bedrijf nog overeind kan houden liquiditeit, maar die eet je op. Alles moet dan in het teken staan om deze op peil te houden.’

Ze zeggen altijd dat in tijden van crisis de echte ondernemers boven komen drijven.

Wals: 'Eens. Ondernemers grijpen in waar nodig, zien kansen en komen met oplossingen. Een mooi voorbeeld is onze participatie Hollandirect, een exporteur van bloemen en planten naar Frankrijk. Frankrijk ging in een total lockdown en de grenzen gingen op slot. Hierdoor kelderde de omzet van het bedrijf naar praktisch nul. Het complete bedrijf kwam stil te liggen en alle mensen konden naar huis. Maar de ondernemers zelf hebben die tijd benut om hun webshop flink onder handen te nemen en op zoek te gaan naar nieuwe klanten. Sinds de lockdown opgeheven werd is de omzet met ongeveer 22 procent gestegen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Die ondernemers bleven niet in een hoekje zitten afwachten op wat komen ging, maar zijn aan de slag gegaan om hun bedrijf te verbeteren.'

Metz: 'De meeste ondernemers zie je inderdaad opstaan wanneer het even niet goed gaat. Toch komt het wel eens voor dat zo’n ondernemer anders acteert als de wereld er anders uitziet dan wat je van tevoren had bedacht. En dat is ook één van de grootste uitdagingen van ons vak als investeerder: inschatten hoe die ondernemer reageert op hoogte- en dieptepunten.'